Toshkent davlat yuridik instituti o. T. Xusanov

partiyalardan ko„rsatib saylangan deputatlardan partiya manfaatlarini parlamentda 
ifodalash maqsadida tuziladigan va tegishli tartibda ro„yxatdan o„tkaziladigan 
deputatlar birlashmasidir.

---

378 
Qonunchilik partiyasidagi siyosiy partiyalardan ko„rsatilmagan deputatlar 
deputat guruhlarini tuzishi mumkin, masalan ekoharakatdagi saylangan deputatlar. 
Deputatlarning fraksiya yoki guruhga kirish to„g„risidagi qarori ularning 
majlislarida ko„rib chiqiladi.
Deputat faqat bitta fraksiya yoki guruhga a'zo bo„lishi mumkin. Siyosiy 
partiyadan ko„rsatilgan deputat faqat shu partiya fraksiyasi a'zosi bo„lishi mumkin.
Qonunchilik palatasining kamida 9 nafar deputati fraksiya tuzishi mumkin. 
Hozir Qonunchilik palatasida 4 ta partiya fraksiyasi va bitta partiya guruhi faoliyat 
ko„rsatmoqda. 
Fraksiya va guruhlarni tuzish, ularni faoliyatini tashkil qilish, vazifa va 
vakolatlari “O„zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi 
to„g„risida”gi qonunda va “Qonunchilik palatasi reglamenti”da belgilangan. 
Parlamentdagi ko„pchilik va parlamentdagi muxolifat, fraksiyalarni blokka 
birlashish masalasi ham Qonunchilik palatasi faoliyatiga, ichki tuzilishiga bog„liq 
masaladir. Qonunchilik palatasida ko„pchilikdan iborat fraksiya parlamentdagi 
ko„pchilikni tashkil etadi. Maqsad va vazifalarini yaqinligi, o„xshashligiga qarab 
fraksiya va deputatlar guruhlari blok tuzishi va bu blok parlament ko„pchiligini 
tashkil etishi mumkin. 
Yangitdan shakllantirilgan hukumatning tutgan yo„li va dasturi yoki uni 
ayrim yo„nalishlariga qo„shilmaydigan fraksiyalar va deputat guruhlari o„zlarini 
muxolifat deb e'lon qilishi mumkin. O„zini muxolifat deb e'lon qilgan fraksiya 
qonunda fraksiyalar uchun belgilangan vakolatlardan foydalanishi bilan birga, 
qo„shimcha quyidagi huquqlardan foydalanadi: 
–
Qonunchilik palatasining mas'ul qo„mitasini tegishli masala yuzasidan 
ma'ruzasi bilan bir vaqtda, qonun loyihasining muqobil tahririni kiritish. 
–
muhokama etilayotgan masalalar yuzasidan o„zini alohida fikrini palata 
yalpi majlisi bayonnomasiga kiritish; 
–
Senat tomonidan rad etilgan qonun bo„yicha kelishuv komissiyasida o„z 
vakillarini bo„lishi kafolatlanadi. 
Muxolifat huquqlari parlamentdagi ko„pchilik tomonidan kamsitilishi 

---

379 
mumkin emas. Qonunlarda fraksiya va deputatlar guruhini faoliyatini tugatish ham 
ko„zda tutilgan. Fraksiya yoki guruh tashabbusi bilan, qonunchilik palatasining 
vakolat muddati tugashi bilan, fraksiya va guruh tuzish uchun belgilangan 
miqdordan kam deputatlar tarkibida qolsa ularning faoliyati tugatiladi. Qonunlarga 
ko„ra tegishli siyosiy partiya tugatilsa, fraksiya ham tugaydi.