Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi

лекций,  стр.232.

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

b eruv chid an  ijaraga  oluvchiga  m ulk  huquqining  faqat  ikki  elem enti, 

egalik  qilish  va  foydalanishgina  o'tadi.  T a sa rru f  qilish  esa  m ulk do r 

qo'lida  saqlanib  qoladi.

K orxonani  ija rag a   b erish   sh a rtn o m a si  m u d d atli  s h a rtn o m a la r 

tarkibiga kirib, bu m uddat shartnom ada aniq belgilab qo'yiladi. Korxonalar 

uchun  bu  m uddat  5  yildan  kam   bo'lmasligi  lozim.

Korxonani  ijaraga  berish  m ulk  ijarasining  alohida  tu ri  sifatida 

belgilanishi  quyidagi  xususiyatlar  bilan  ifodalanadi.

1. 

Korxonaning  faoliyati  bevosita  ishlab  chiqarish  bilan  bog'liq. 

f

 

2.  Korxona  ko'chmas  m ulk  tarkibiga  kiradi.

3. 

Korxona Fuqarolik-huquqiy m unosabatlarning mustaqil tijoratchilik 

faoliyatini  amalga  oshiruvchi  yuridik  shaxs  maqomiga  ega  subyektidir.

Korxona  ijaraga  berilayotganda  ijaraga  beruvchining  k redito rlar 

oldidagi  m ajb u riy a ti.  K orxona  ija ra g a   b e rilish i  n a tija sid a   ija ra g a  

beruvchining  shu   korxonaga  oid  b arch a  q arz  m ajb u riy atlari  ijaraga 

oluvchiga  o'tishi  munosabati  bilan  Fuqarolik  Kodeksi  shu  m ajburiyatlar 

b o 'y ic h a   k re d ito rla rn in g   h u q u q la rin i  h im o y a la sh n in g   q o 's h im c h a  

choralarini  belgilagan.

Ju m la d a n ,  sh a rtn o m a   tu zish   ja ra y o n id a   ija ra g a   b e ru v c h i  o'z 

qarzlarini ijaraga  oluvchining  zimmasiga  o'tkazishi  haqida  kreditorlarini 

yozma  ravishda  ogohlantirishi  shart,  kreditorlar  bunga  rozi  bo'lm asalar, 

o g o h la n tirish n i  olgan  v a q td a n   b o sh lab   u c h   oy  d a v o m id a   ija ra g a  

beruvchidan  tegishli  m ajburiyatlarni  bekor  qilishni  yoki  m u d d atid an  

oldin bajarishni va shu tufayli yetkazilgan zararni qoplashni talab qilishga 

haqli.  Agar  shu  m uddatda  m azkur  talab lard an   birontasi  bildirilmasa, 

kred ito r  tegishli  qarzning  ijarachiga  o'tkazilishiga  rozilik  b erg an   deb 

hisoblanadi.

Ijaraga beruvchidan m ajburiyatlarni  bekor qilishni yoki m uddatidan 

oldin  bajarishni  va  zararni  qoplashni  talab  qilgan  kreditorlar bilan  hisob- 

kitob qilib bo'linganidan keyingina korxona ijarachiga topshirilishi mumkin.

Korxona mulkiy kompleks sifatida ijaraga berilganidan keyin ijaraga 

beruvchi  bilan  ijaraga  oluvchi  topshirilgan  korxona  tarkibiga  kiritilgan 

va  ijaraga  oluvchiga  kreditorning  roziligisiz  o'tkazilgan  qarzlar  bo'yicha 

solidar  javobgar  bo'ladilar.

Agar qonun hujjatlarida boshqacha tartib nazarda tutilgan bo'lmasa, 

ijaraga  beruvchining  tegishli  faoliyat  bilan  shug'ullanish  uchun  m axsus 

ruxsatnom a (litsenziya) asosida olgan huquqlari ijaraga  oluvchiga berilishi 

m um kin  emas.  Ijarachi  m axsus  ruxsatnom a  (litsenziya)si  bo'lmaganligi 

s a b a b li  b a ja ra   o lm a y d ig a n   m a jb u r iy a tla r n i  s h a rtn o m a   b o 'y ic h a

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

topshirilayotgan  korxona  tarkibiga  kiritish  ijaraga  beruvchini  kreditorlar 

oldidagi  tegishli  m ajburiyatlardan  ozod  qilmaydi.