Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi

To‘ rtinchidan,  sh artn om a  nom lanishida  “ litsen ziy a ”  atamasi

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

qo'lianilishi  bir  shaxsga  tegishli  bo'lgan  mutlaq  huquqlardan  ikkinchi 

shaxsning  foydalanishi  bilan  bog'liq.

Kompleks  tadbirkorlik  litsenziyasi  shartnomasining  asosiy  maqsadi 

(huquqiy jihatdan) faqat tadbirkorlik faoliyatida foydalanish uchun mutlaq 

huquqlar majmuini vaqtincha foydalanishga berish hisoblanadi. Shartnoma 

asosida kompleks litsenziar o'zining firma nomi va  qo'riqlanadigan  boshqa 

tijorat  axboroti,  hamda  litsenziarning  m utlaq  huquqlariga  kiruvchi 

obyektlar:  tovar  belgisi,  xizmat  ko'rsatish  belgisi,  ixtirolarini  (patent 

bo'lgani holda) kompleks litsenziatning tadbirkorlik faoliyatida foydalanish 

uchun  berish  majburiyatini  oladi.  Kom pleks  tadbirkorlik  litsenziyasi 

shartnomasiga muvofiq ikkinchi tomon-litsenziatga berilayotgan huquqlar 

odatdagi  mulkiy  yoki  talab  qilish  huquqi  emas,  balki  mutlaq  huquqlar 

hisoblanadi.  Mutlaq  huquq  esa,  odatdagidek  egallab  turish  mumkin 

bo'lmagan, bir vaqtning o'zida nomuayyan doiradagi shaxslar foydalanishi 

mumkin  bo'lgan  obyektlarga  nisbatan  huquq  sohibi  mulkiy  huquqlarini 

amalga  oshirilishini  ta’minlovchi  muhim  vositadir1.

K om plek s  tadbirk orlik   litsenziyasi  sh artnom asining  iqtisodiy 

ahamiyati  shundaki,  ushbu  shartnoma  orqali  yirik  kompaniyalar  o'z 

mahsulotlari  uchun  bozorlar  vujudga  keltiradilar,  tovarlar,  ishlar  va 

xizmatlarning  muomalada  qiyinchiliksiz  harakati  ta’minlanadi.  Bundan 

tashqari kompleks tadbirkorlik litsenziyasi shartnomasi orqali tadbirkorlik 

faoliyatini  amalga  oshirish,  tadbirkorlik  faoliyatini  boshqa  usullar 

(masalan,  yuridik  shaxs  va  qo'shm a  korxona  tuzish,  alohida  sarmoya 

olib kirish va  boshqalar) orqali amalga oshirishga  nisbatan ancha qulaydir.

FK ning  862-m oddasi  ikkinchi  qism ida,  kom pleks  tadbirkorlik 

litsenziyasi  shartnom asida  litsenziatning  litsenziya  kom pleksidan, 

litsenziarning  ish  sohasidagi  obro'sidan  va  tijorat  sohasidagi  tajribasidan 

m u a y y a n   hajm da  (xususan,  m inim al  va  y o k i  m aksim al  h a jm d a  

foydalan ish n i  belgilab  q o 'y g a n   holda)  m u a y ya n   fa oliya t  sohasiga 

(litsenziardan  olingan  yoki  litsenziat  ishlab  chiqargan  tovarlarni  sotish, 

xizmatlami  ko'rsatish,  ishlar  bajarish,  savdo  faoliyatini  amalga  oshirish 

va  h okazo)  qo'llagan   h olda,  foydalan ish   h u du d in i  k o 'rsa tib   yoki 

ko'rsatmasdan  foydalanish  nazarda  tutilishi  mumkin.

K om pleks  tadbirkorlik  litsenziyasi  shartnomasi  konsensual,  ikki 

taraflama  va  haq  evaziga  tuziladigan  shartnoma  hisoblanadi.

Mazkur shartnomada f uqarolik huquqidagi bir qancha shartnomalarga