Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi


  T araflarning  huq uq  va  m ajbu riyatlari



Download 30,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet157/424
Sana31.12.2021
Hajmi30,09 Mb.
#267670
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   424
Bog'liq
@mustaqilishlar Fuqarolik huquqi

5.2.  T araflarning  huq uq  va  m ajbu riyatlari

Ijaraga beruvchining huquq va majburiyatlari. Ijaraga beruvchi ijaraga 

oluvchiga  vaqtincha  egalik  qilish  va  foydalanish  uchun  mulkiy  kompleks 

sifatida  b u tu n   korxonani  yoki  uning  b ir  qism ini  haq  evaziga  berish 

m ajb u riy atini  oladi.  Ijarag a  b eru v ch i  m ol-m ulkni  ijaraga  oluvchiga 

sh a rtn o m a   s h a rtla ri  va  m o l-m u lk n in g   vazifasiga  m uvofiq  h o latd a  

topshirmog'i  lozim  Mol-mulkni  topshirishga  tayyorlash,  shu  jum ladan, 

toshnirish  dalolatnom asini  tuzish  va  imzolashga  taqdim   etish  ijaraga 

beruvchining  burchi  bo'lib,  uning  hisobidan  amalga  oshiriladi.

Agarda korxonani ijaraga beiish shartnomasida boshqacha tartib nazarda 

tutilgan  bo'lmasa,  mol-mulk  barcha  m ansub  ashyolari  va  unga  aloqador 

hujjatlar (texnik pasport, sifat sertifikati va b.q.) bilan birga ijaraga topshiriladi.

www.ziyouz.com kutubxonasi




Ijaraga  beruvchi  ijaraga  oluvchiga  ijaraga  berilgan  korxonani  shartnomada 

ko'rsatilgan  m uddatda  topshirishi  lozim  Basharti  shartnom ada  bunday 

m uddat  ko'rsatilgan  bo'lmasa,  maqbul  m uddatda  topshirilmagan  bo'lsa, 

ijara  oluvchi  FKning  331-moddasiga  muvofiq,  korxonani  undan  talab  qilib 

olish  va  ijroning  kechikkanligi  tufayli  yetkazilgan  zararni  qoplashni  talab 

qilish  yoki  shartnom ani  bekor  qilish  va  uning  bajarilmaganligi  sababli 

yetkazilgan  zararni  qoplashni  talab  qilish  huquqiga  ega  Ijaraga  beruvchi 

ijaraga topshirilgan korxonadan yoki uning bir qismidan foydalanishga to'liq 

yoki  qisman  to'sqinlik  qiladigan  kamchiliklari  uchun,  hatto  u  shartnom a 

tuzish  vaqtida  bular  haqida  bilmagan  bo'lsa  ham  javobgardir.

Bunday  kamchiliklar  aniqlanganda  ijarachi  o'z  xohishiga  ko'ra: 

ijarag a  b eru v c h id an   yoki  m ol-m ulkdagi  kam chiliklarni  tekinga 

b a rta ra f  etishni  yoki  m ol-m ulkdan  foydalanganlik  haqini  m utanosib 

kam aytirishni  yoxud  mol-mulkdagi  kamchiliklarni  bartaraf  etish  uchun 

qilgan  o'z  xarajatlarini  qoplashni  talab  qilishga;

ijaraga beruvchini oldindan ogohlantirgan holda unga kam  chiliklarni 

b a r ta r a f   e tish g a   s a rf la n g a n   x a ra ja tla r i  su m m a sin i  m o l-m u lk d a n  

foydalanganlik  uchun  to'lanadigan  haqdan  bevosita  chegirib  qolishga; 

shartnom ani  m uddatidan  oldin  bekor  qilishni  talab  kilishga  haqli. 

Ija r a g a   o lu v c h in in g   ta la b la r id a n   yoki  u n in g   m o l-m u lk d a g i 

kam chilik larn i  ija rag a   b e ru v c h i  hisobidan  b a rta ra f  etish  n iy atid a n  

xabardor qilingan ijaraga beruvchi ijaraga topshirilgan mol-mulkni tegishli 

holatda bo'lgan boshqa shunday mol-mulk bilan darhol alm ashtirib berishi 

yoki  mol-mulkdagi  kamchiliklarni  tekinga  bartaraf  etishi  mumkin.

Korxonani ijaraga berish shartnomasini tuzish vaqtida ijaraga beruvchi 

oldindan  aytib qo'ygan yoki ijara  oluvchiga oldindan  m a’lum bo'lgan yoxud 

shartnomani  tuzishda  yoki  korxonani  ijaraga  topshirish  paytida  uni  ko'zdan 

kechirganda  yoxud  uning  sozligi  tekshirilganda  ijaraga  oluvchi  aniqlash 

kerak  bo'lgan  kamchiliklar  uchun  ijaraga  beruvchi  javobgar  bo'lmaydi.

Korxonani ijaraga berish shartnomasini tuzishda ijara beruvchi ijaraga 

oluvchini ijaraga topshirilayotgan korxonaga nisbatan uchinchi shaxslarning 

barcha  huquqlari  haqida  ogohlantirilishi  lozim.  Ijara  beruvchi  tomonidan 

b u   m a j b u r iy a tn i n g   b a ja r ilm a s lig i  ija r a   o lu v c h ig a   k o r x o n a d a n  

f o y d a la n g a n lik   u c h u n   to 'la n a d ig a n   h a q n i  k a m a y tir is h n i  y o x u d  

shartnom ani bekor qilish  va zararni  to'lashni talab qilish  huquqini  beradi.

A gar  qonun  hujjatlari  yoki  shartnom ada  boshqacha  tartib  nazarda 

tutilgan  bo'lmasa,  ijaraga  beruvchi  ijaraga  topshirilgan  korxonani  yoki 

uning  bir  qismini  o'z  hisobidan  kapital  ta ’mirlashi  shart.

Kapital t a ’m irlash m ulk ijarasi shartnom asida belgilangan m uddatda,

www.ziyouz.com kutubxonasi




agar  bu  m ud dat  shartnom ada  belgilanm agan  yoki  tomonning  zarurati 

tufayli  o'tkazilmasa,  maqbul  m uddatda  amalga  oshirilmog‘i  lozim.

Ijaraga beruvchining kapital ta ’m irlash m ajburiyatining bajarilmasligi 

ijaraga  oluvchiga  o'z  xohishiga  ko‘ra;

-  shartnom ada  belgilangan  yoxud  tomonning  zarurat 

taqozo 


etayotgan  kapital  ta ’mirlashni  amalga  oshirib  ta ’m irlash  qiym a­

tini  ijaraga  beruvchidan  undirib  olish  yoxud  m ol-m ulkdan  foyda 

langanlik  uchun  to'lanadigan  haq  hisobiga  o'tkazish;

-  haqni  tegishincha  kamaytirishni  talab  qilish;

-  s h a rtn o m a n i  m u d d a tid a n   o ld in   b e k o r  qilish  v a   z a ra rn in g  

qoplanishini  talab  qilish  huquqini  beradi.




Download 30,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   424




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish