Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi

'

  С инд аров  К.  Контрактация  шартномаси  ва  унинг  хусусиятлари.  Хужалик  ва 

ХУКУК-  Т.:  № 2  2004.  19-20-бетлар.

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

berish vaqtida am alda bo'lgan qiymatining ikki baravari m iqdorida jarim a 

to'laydi.  Tayyorlovchi  xo'jalikni  idish  bilan  ta ’minlamaganligi  mahsulot 

sifatining  pasayishiga  yoki  tez  buziluvchi  mahsulotning  buzilishiga  olib 

kelgan  bo'lsa,  tayyorlovchi  ko'rsatilgan  jarim adan  tashqari,  xo'jalikka 

ko'rgan  zararning  jarim a  bilan  qoplanmagan  qismini  ham   to'laydi.

M oddiy-texnika  resurslari  yetkazib  berish  va  xizm atlar  ko'rsatish 

bo'yicha  sh artn o m ad a  nazarda  tutilg an   m ajburiy atlar  bajarilishi  rad 

etilganligi  u ch u n   xizmat  ko'rsatu vch i  tashkilot  xo'jalikka  belgilangan 

ustam alardan tashqari yetkazib berilmagan moddiy-texnika resurslari yoki 

ko'rsatilishi  kerak  bo'lgan xizmatlar qiymatining  25  foizi miqdorida jarima 

to'laydi. Jarim adan tashqari xizmat ko'rsatuvch tashkilot xo'jalikka moddiy- 

texnika  resurslari  yetkazib  berilmaganligi,  ishlar  bajarilmaganligi  yoki 

xizmatlar  ko'rsatilmaganligi  natijasida  yetkazilgan  zararni  ham   to'laydi.

Yetkazib berish m uddati kechiktirilgan, tovarlar yetkazib berilmagan, 

ishlar  b a ja rilm a g a n   yoki  x izm atlar  ko'rsatilm agan   ta q d ird a   xizm at 

ko 'rsatuvchi  tashkilot  xo'jalikka  m uddati  o'tkazib  yuborilgan  h ar  bir 

kun  uchun  m ajburiyatlarning  bajarilm agan qismining  0,5  foizi  miqdorida 

penya  to'laydi,  biroq  penyaning  um umiy  summasi  yetkazib  berilmagan 

tovarlar,  bajarilm agan  ishlar  yoki  ko'rsatilmagan  xizm atlar  qiymatining 

50  fo iz id an   o rtiq   b o 'lm a slig i  k e ra k .  P e n y a   to 'la n is h i  sh a rtn o m a  

m a jb u r iy a tla rin i  b u zg an   to m o n n i  s h a rtn o m a n in g   z a r u r   d a ra ja d a  

bajarilishidan va yetkazib berish kechiktirilganligi, tovarlar to'liq yetkazib 

berilmaganligi,  ishlar  bajarilmaganligi  yoki  xizmatlar  ko'rsatilmaganligi 

tufayli  yetkazilgan  zararlar  qoplanishidan  ozod  qilmaydi.

Tomonlarning  kelishuviga  ko'ra  shartnomada  shartnoma  majburiyatlari 

bajarilmasligi  yoki  zarur  darajada  bajarilmasligi  javobgarlikning  amaldagi 

qonun  hujjatlariga  zid  bo'lmagan  boshqa  choralari  ham   nazarda  tutilishi 

mumkin. Zilzila,  qurg'oqchilik,  suv toshqini,  yong'in va  boshqa  tabiiy ofatlar 

natijasida  oldindan  ko'rish  va  b artaraf  etish  mumkin  bo'lmagan  holatlar 

(fors-major  hollari)  munosabati  bilan  ularning  irodasi  va  xohishiga  bog'liq 

bo'lmagan sabablar bo'yicha o'z zimmalariga olgan shartnoma majburiyatlari 

bajarilmaganligi  uchun  bir  tomon  boshqa  tomon  oldida javob  bermaydi