Тошкент Давлат Транспорт Университети” “Иқтисодиёт” кафедраси темир йўл транспорти менежменти

Бошқарув функцияларининг марказлашиш кўрсаткичи
Бу кўрсаткич корхонада бошқарув функцияларининг марказлашиш даражасини тавсифлайди. Кўрсаткич корхонананинг бошқарув ходимлари умумий сони ва марказлашган бўлинмаларда банд бўлган бошқарув аппарати ходимлари (МТХ, хизматчилар, бошқарув аппарати) сонини аниқлайди:

бу ерда:
– марказлашган бўлинма (МТУ) ларда ишловчи бошқарув ходимлари сони, (9 киши);
– корхонадаги бошқарув ходимларининг умумий сони, (10 киши).


Ходимларнинг бошқарув ишлари билан банд бўлиш кўрсаткичи,
Бу кўрсаткич бошқарув ходимларининг тезкор истиқболли бошқаув билан боғлиқ бўлган ишларда банд бўлиш даражаси билан тавсифланади:
= 4480/68096 = 0,07
бу ерда:
- тезкор истиқболли бошқарув билан боғлиқ бўлган ишларда банд бўлган бошқарув ходимларининг вақт сарфи, соат(МТУнинг иқтисодий таҳлил ва прогнозлаш бўлими мисолида 5 та ишчи, 5*896=4 480 соат);
- кўриб чиқилаётган даврдаги бошқарув ходимларининг умумий иш вақти фонди, соат ( Қарши МТУ бўйича олинди 76 та ишчи 896*76=68 096 соат).
Асосланган бошқарув қарорларини ўз вақтида қабул қилиш учун ахборотларни тайёрлаш тезкорлиги кўрсаткичи :
= 1-4/25=0,84

бу ерда: (Тошкент МТУ бўйича келтирилган кўрсаткичлар)

– барча ахборот материалларини тайёрлаш учун зарур бўладиган кунларнинг режалаштирилган умумий сони (чорак учун –5 кун, ярим йиллик учун–5 кун ва йиллик учун – 10 кун) (25 кун);
- барча ахборотларни тайёрлашда кеч қолинган кунларнинг умумий сони (хар бир даврда ўртача 0.5-1 кун)
(4 кун).
Жорий ахборотларни тезкор тайёрлаш асосли бошқарув қарорларининг қабул қилинишини таъминлайди. Бошқарув функцияларини бажаришнинг вақт жиҳатдан кечикиши қабул қилинган қарорларнинг самарасини пасайтиради ёки йўқотади.


Бошқарув ходимларининг иш жойларини ташкил қилиш ва хизмат кўрсатиш кўрсаткичи :
= 25/18 = 1,38
бу ерда: ( Тошент МТУ техник бўлим бўйича)
– кўриб чиқилаётган давр учун иш жойларининг ташкил қилиниши ва таъминланиши бўйича намунавий лойиҳага мос келувчи иш ўринлари сони (25-30 та);
-кўриб чиқилаётган бўлинмадаги ходимларнинг умумий сони (18 та ходим).