Toshkent davlat texnika universiteti tasdiqlayman


haqidagi fanlar manbai bo‘lib xizmat qilishi ham muhimdir



Download 1,41 Mb.
bet27/228
Sana16.01.2022
Hajmi1,41 Mb.
#375747
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   228
Bog'liq
ИТМ МАЖМУА КОМРОН

haqidagi fanlar manbai bo‘lib xizmat qilishi ham muhimdir.3

Vilgelm Vindelband (1848-1915) fanlari predmetiga ko’ra emas,
balki metodiga ko’ra farqlashni taklif qiladi. U ilmiy fanlari nomotetik
va ideografik fanlarga ajratadi. Nomotetik fanlar narsalar va
hodisalarning umumiy qonunlari, ularning muntazamligini aniqlashni
nazarda tutadi. Ideografik fanlaring vazifasi individual hodisalar va
voqealarni o’rganishdan iborat.

Biroq tabiat va ruhning tashqi ziddiyati fanlaring butun rangbarangligini to‘la asoslashga qodir emas. Genrix Rikkert (1863-1936)
Vindelband ilgari surgan nomotetik va ideografik fanlari ajratish
g‘oyasini rivojlantirib, tafovut empirik ma’lumotlarni tanlash va tartibga
solishning har xil tamoyillaridan kelib chiqadi, degan xulosaga keladi.
Fanlari tabiat haqidagi fanlarga va madaniyat haqidagi fanlarga ajratish
olimlarni ikki lagerga ajratuvchi manfaatlarning qarama-qarshiligini
juda yaxshi ifodalaydi.2
Bilish jarayonida aniqlangan borliq ongga immanentdir, degan
g'oyani Rikkert bosh g’oya deb qabul qiladi. Shaxssiz ong tabiat
(tabiatshunoslik) va madaniyat (madaniyat-haqidagi fanlar)ni farqlaydi.
Tabiatshunoslik Rikkert aqlning aprior qoidalari deb talqin qiluvchi
umumiy qoidalarni aniqlashni nazarda tutadi. Tarix betakror ayrim
hodisalar bilan shug‘ullanadi. Tabiatshunoslik qadriyatlardan xoli,
madaniyat va tarixning individuallashtiruvchi talqini qadriyatlar
saltanatidir. Qadriyatga ishora juda muhim.Rikkert uch saltanat: borliq,
qadriyat, ma’noni qayd etadi; ularga bilishning uch metodi:
tushuntirish, tushunish, talqin qilish muvofiqdir.3

Download 1,41 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   228




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish