Toshkent Davlat Texnika Universiteti “Muhandislik Texnologiya” fakulteti “Korporativ boshqaruv” yo’nalishi 146-21 talabasi Sultonmurodova Ziyodaning Makroiqtisodiyot fanida mustaqil ishi

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh. MIRZIYOYEV

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh. MIRZIYOYEV

Toshkent sh.,

2021-yil 13-aprel,

PF-6207-son

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 13-apreldagi PF-6207-son Farmoniga

1-ILOVA

2021 — 2023-yillarda kapital bozorini rivojlantirish

DASTURI

Investitsiya muhitini tubdan takomillashtirish, davlat aksiyalar paketini sotish jarayonlarini yanada chuqurlashtirish, davlatning iqtisodiyotdagi ishtirokini kamaytirish, xususiy mulk daxlsizligi, uning roli va ahamiyatini oshirish, shu jumladan davlat aktivlarini boshqarishning zamonaviy yondashuvlariga o‘tish, kapital bozorini iqtisodiyotni rivojlantirishning yetakchi omillaridan biriga aylantirish mamlakat iqtisodiyotini barqaror rivojlantirishning muhim sharti hisoblanadi.

So‘nggi davr mobaynida qimmatli qog‘ozlar bozorini isloh qilish, xususan ushbu sohadagi qonunchilik tizimini takomillashtirish, investorlar huquqlarining himoyasini kuchaytirish, kapital bozorini samarali tartibga solish va xalqaro moliya institutlari bilan hamkorlik o‘rnatish yo‘lida ishlar olib borilmoqda.

Shu bilan birga, bugungi kunda kapital bozorini yanada rivojlantirish, raqobat muhitini shakllantirish va fond bozori likvidligini oshirishni rag‘batlantirish bilan bog‘liq o‘z yechimini kutayotgan bir qator dolzarb muammolar va kamchiliklar mavjud, jumladan:

kapital bozorini rivojlantirish sohasida davlatning strategik rejalashtirish tizimi mavjud emas;

erkin muomaladagi qimmatli qog‘ozlarning mamlakat yalpi ichki mahsuloti hajmiga nisbatan ulushi past (0,3 foiz);

fond bozorida amalga oshirilayotgan bitimlarning yuqori qismi (birjadagi hajmlarning 70 foizidan ortig‘i) davlat ishtirokidagi korxonalar hissasiga to‘g‘ri kelmoqda;

qimmatli qog‘ozlar bozorining likvidligi past, davlat qimmatli qog‘ozlari ikkilamchi bozorini rivojlantirish zaruriyati mavjud, amaliyotga joriy etilgan moliyaviy mahsulotlar turlari yetarli emas, davlat aksiya paketlari “bitta aksiya bitta lot” tamoyili asosida sotilmaydi va xo‘jalik yurituvchi subyektlarning qimmatli qog‘ozlar bozorida mablag‘ jalb qilishga bo‘lgan qiziqishi past;

Gardnerning idorasi qoshida Tijoriy qonunlarni rivojlantirish dasturi degan bo'lim bor. Uni boshqaruvchi huquqshunos Maykl Kofild deydiki, O'zbekiston kapital bozorini shakllantirishning dastlabki bosqichida. Shu bois sabr-toqat, tirishqoqlik, kuchli iroda va vaqt katta ahamiyat kasb etadi, deydi u.
"Faqat bizning bo'lim va vazirlik emas, Amerika hukumatining boshqa qismlari ham bu borada O'zbekistonni quvvatlashga bel bog'lagan", - deydi Kofild.
"O'zbekistonda kapital bozori oldin ham bo'lgan, biroq u isloh qilinishi va kengayishi kerak. Ishni albatta qonunchilikni moslashtirishdan, nazorat tizimini qayta ko'rib chiqishdan boshlash zarur".
"AQSh allaqachon o'z mutaxassislarini yuborib, ular bu agentlikda va hukumatning boshqa tizimlarida faoliyat yuritib, hamkasblari bilan ishlamoqda. Biz bu yerda, hukumatimizning barcha tegishli organlari bir yoqadan bosh chiqarib, madad ko'rsatamiz", - deydi yurist.
Kofild va uning idorasi Markaziy Osiyoda mintaqaviy loyihalar olib borgan, lekin O'zbekiston ular bilan yaqindan hamkorlikni yo'lga qo'yayotgan ilk davlat. Chegara va savdo yo'nalishida qator loyihalar amalga oshirilgan, deydi Kofild, biroq aynan kapital bozori uchun qonunchilikni isloh qilish borasida AQSh ham birinchi marta mana shunday ko'mak ko'rsatmoqda.