Тошкент давлат техника университети энергетика факултети

2. Домна печидаги иссиқлик алмашинуви.
Домна печларида маҳсулот юқоридан пастга қараб, газ бўлса шунча қарама-қарши боради. Шундай килиб газ билан маҳсулот ўртасида қарама-қарши йўналиш ҳосил булади.
Газ билан маҳсулот булаклари орасидаги иссиқлик алмашинуви сувнинг эквивалентлик нисбатига боғлиқ.
Газдаги сув эквиваленти
W_Г = С_Г  G_Г
G_Г - газнинг сарфланиши
С_Г - газнинг иссиқлик сиғими
Маҳсулотдаги сув эквиваленти
W_Ш = С_Ш  G_Ш
G_Ш - маҳсулотнинг сарфланиш
C_Ш - маҳсулотнинг иссиқлик сиғими


Агар W_Г  W_Ш бўлса маҳсулотнинг ҳарорати (Т_Ш) газнинг бошланғич ҳароратигача Т_Г¹ ) кўтарилади ва газ печдан охирги ҳарорат (Т_Г ‘’) билан чикиб кетади. Шу шароитда домна печининг турли баландлик нуқтасидаги маҳсулот ҳароратни (Т_Ш) қуйидаги формула билан аниқлашимиз мумкин.


(Т_Ш - 273) / (Т_Г’ - 273) = 1 - exp [- (_V / C_Ш(1-f)) ( 1-W_Ш / W_Г) ] .
 = 1 / 1+ (1 / S) Bi - коэффицент бўлиб асосан Bi критерисига боғлиқ.
_V - ҳажмий иссиқлик бериш коэффиценти.
f – сираклик.
 - маҳсулотнинг печга тушганидан то чиқиб кетганигача вақти.
Агарда W_Ш>W_Г бўлса, газ ўзининг иссиқлигини маҳсулотга тўлик беради ва ўзи маҳсулотнинг кириш ҳароратигача совийди. Аммо лекин бу иссиқлик маҳсулотни газнинг бошланғич ҳароратигача иситиш кобилиятига эга эмас. Маҳсулот иссиқлик алмашилувидан кейин кераклича кизимаган бўлади ва маҳсулотнинг ҳарорати газнинг ҳароратидан паст бўлади. Т_Ш<Т_Г.
Демак, печнинг турли баландлик нуқтасидаги газнинг ҳарорати бу иссиқлик алмашув схемасида қуйидаги формула билан аниқланади.


Т_Г’ -Т_Г/ Т_Г-Т_Ш = 1- exp [- (_V / C_Ш(1-f)) ( W_Ш W_Г -1) ] :

А маҳсулотнинг ҳарорати иссиқлик баланси орқали аниқланади.

(Т_Ш-Т_Ш’) W_Ш = (Т_Г’-Т_Г) W_Г

Агар бу икки хил иссклик алмашинувини схемада кўрадиган бўлсак.