Toshkent davlat stomatologiya instituti

So`lak bezlari - glandulae salivales

So`lak bezlari og`iz bo`shlig`iga ochilib, chiqaruv nayiga ega bo`lgan katta so`lak bezlariga glandula parotoidea, glandula sublingualis, glandula submandibularis va chiqaruv nayi bo`lmagan mayda so`lak bezlariga bo`linadi. Mayda so`lak bezlari lab yuzasida - glandulae labiales; lunj sohasida - glandulae buccales; tanglay yuzasida - glandulae palatinae; til yuzasida - glandualae linguales joylashadi va o`zi joylashgan yuzaga ochiladi. Katta so`lak bezlar esa nay vositasida og`iz bo`shlig`iga ochiladi.

1. Quloq oldi bezi - glandula parotoidea - yuzning yon sohasida, quloq suprasining oldida joylashadi. So`lak bezining nayi - ductus parotoideus lunj mushagining (m. buccinator) orasidan o`tib og`iz daxliziga ochiladi. Nayning teshigi og`iz daxlizining, yuqori jag`dagi ikkinchi katta oziq tish sohasida joylashadi. Quloq oldi so`lak bezida yuzaki qismi – pars superficialis va chuqur qismi – pars profunda tafovut etiladi. Ba’zi hollarda qo`shimcha bez – glandula parotoidea accessoria uchrashi mumkun.

2. Jag` osti so`lak bezi - glandula submandibularis. Bu so`lak bezi pastki jag` suyagining ostidagi fossa submandibularis chuqurchasida joylashadi. So`lak bezining nayi - ductus submandibularis xususiy og`iz bo`shlig`ida, tilning ostida joylashgan caruncula sublingualis sohasiga ochiladi.

3. Til osti so`lak bezi - glandula sublingualis - til ostida , m. mylohyoideus mushagining ustida joylashadi. Bu so`lak bezining nayi ductus sublingualis major - xususiy og`iz bo`shlig`iga, jag` osti so`lak bezi nayining ochilish sohasida tugaydi. Til osti so`lak

bezining kichik naylari - ductus sublingualis minores (18-20ta) til ostida joylashgan plica sublingualis burmasi sohasiga ochiladi.

Foydalaniladigan adabiyotlar ro‘yxati

1. 
   Baxadirov F.N. «Odam anatomiyasi». - 2005, 2006 yil. Toshkent.
   
2. 
   Sapin M. R. Anatomiya cheloveka. - 1998.
   
3. 
   Richard L.Drake, et alt. Gray`s Anatomy for students (third edition), ELSEVIER 2014, 1161 p.
   
4. 
   Anatomy of the Human Body. University of Washington. Seattle. 2004.
   
5. 
   Xalkaro anatomik terminologiya eponimlar bilan. –Toshkent. 2011.
   
6. 
   U. G‘ofurov.Tishlarning anatomiyasi.- o‘quv qo‘llanma, Toshkent, 2015.