Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti I. M. Haydarov, M. M. Askarov

“O‘zbekiston Respublikasining mahalliy 
hokimiyat idoralarini qayta tashkil etish 
to‘g‘risida”gi Qonun 
qabul qilindi. Bu 
qonun 
mamlakatimizda 
mahalliy 
hokimiyatning ikki mustaqil organi - vakillik 
va 
ijro 
organlari 
tizimiga 
boshchilik 
qiladigan hokimlik va hokimlar lavozimi joriy etildi. 1992- yil 14-yanvarda ushbu 
qonunga O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashi tomonidan Konstitutsiyaviy 
qonun maqomini berildi. 1992- yilda Toshkent shahrida va 12 ta viloyatda, 163 ta 
qishloq tumani va 18 ta shahar tumanida hamda 120 ta shaharda hokimlar tayinlandi 
va tasdiqlandi, ularning apparati - hokimiyatlar tuzildi. 
1992-yildan O‘zbekistonda mahalliy hokimiyat organlari tizimini shakllantirish 
sohasida qator normativ - huquqiy hujjatlar qabul qilish borasida amaliy ishlar 
boshlandi. Bu hujjatlar orasida 1992- yil 8-dekabrda qabul qilingan O‘zbekiston 
Respublikasining Konstitutsiyasi, 
1993 - yil 2-sentabrda qabul qilingan “Mahalliy 
davlat hokimiyati to‘g‘risida”i va “Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish 
organlari to‘g‘risida”gi Qonun
lar, 1994 - yil 5-mayda qabul qilingan “Xalq 
deputatlari viloyat, tuman, shahar kengashlariga saylovlar to‘g‘risida”gi Qonun va 
boshqalar muhim o‘rin egallaydi. 
Asosiy qonunimiz hisoblanmish konstitutsiyasining XXI bobi 
“Mahalliy davlat 
hokimiyati asoslari”
deb nomlanib, unda mahalliy davlat hokimiyati organlarining 
tizimi, mavqei, vazifalari, tuzilish tartibi konstitutsiyaviy darajada mustahkamlandi. 
Konstitutsiyaga ko‘ra avvalgi mahalliy vakillik organlarining nomini Kengashlar deb 
o‘zgartildi. Ularning samarali ishlashini ta’minlash uchun viloyat, tuman va shahar 
Xalq deputatlari Kengashlari vujudga keltirildi.
Shu o‘rinda aytib o‘tish joizki, amaldagi O‘zbekiston Konstitutsiyasi qabul 
qilinguncha mahalliy vakillik organlarining