Toshkent davlat sharqshunoslik instituti xorijiy mamlakatlar iqtisodi va mamlakatshunoslik

Yaponiya importining 2008-yildagi tovar tarkibi

1

2

3

4

5

6

7

8

9

---

- 47 - 

 

va  ishlov  berilgan  mahsulotlar;  7-  Mashinalar,  asbob-uskunalar  va  transport 

vositalari;  8-Xar  hil  ishlov  berilgan  (tayyor)  mahsulotlar;  9-  XSSK  bo’limlariga 

kiritilmagan mahsulotlar va kelishuvlar;) 

2.2.3.Jadval. 

2000-2008-yillarda Yaponiya eksporti tovar tarkibi

31

 

 

XSSK bo’limlari 

2000 

2008 

O’rtacha 

yillik o’shish 

sur’ati (%) 

Narx 

(mln.AQS

H dol.) 

%  

Narx 

(mln.AQSH 

dol.) 

%  

Hammasi, shu 

jumladan 

479247,6 

 

781412,2 

 

106,30 

No oziq-ovqat hom-

ashyolari 

(yoqilg’idan 

tashqari) 

3269,6 

0,68 

10227,1 

1,31 

115,32 

Mineral yoqilg’i, 

moy va shu kabi  

materiallar 

- 

- 

18775,8 

2,40 

- 

Kimyoviy 

mahsulotlar 

33906 

7,07 

69136,6 

8,85 

109,31 

Materiallar bo’yicha 

klassifikatsiyalanga

n va ishlov berilgan 

mahsulotlar 

47916,6 

10,00 

97629,7  12,49 

109,30 

Mashinalar, asbob-

uskunalar va 

transport vositalari 

328476,2 

68,54 

484399,1  61,99 

104,98 

Xar hil ishlov 

berilgan (tayyor) 

mahsulotlar 

43988,4 

9,18 

55186,9 

7,06 

102,88 

XSSK bo’limlariga 

kiritilmagan 

mahsulotlar va 

kelishuvlar    

17691,1 

3,69 

42079,9 

5,39 

111,44 

                                                           

31

 International Trade StatisticsYearbook. Vol/,New-York,UN,2000, 2008 online. 

(www.comtrade.un.org) 

 

 

---

- 48 - 

 

Yaponiya eksport asosini mashinalar, asbob-uskunalar va transport vositalari 

tashkil  qilsada,  2008-yilda  mamlakat  eksportining  60%idan  ham  ko’prog’ini 

tashkil qilgan bo’lsa ham u 2000-yilga nisbatan pasayganini ko’rishimiz mumkin. 

Bundan  tashqai  o’rtacha  yillik o’sish  sur’ati ham  katta  emas,  104,98%  va boshqa 

ko’p eksportlarga nisbatan  pastroq. Bu avvalam bor uzoq muddat foydalaniladigan 

tovarlarga  bo’lgan  talabni  tushishiga  olib  kelgan  jahon  iqtisodiy  inqirozi  bilan 

bog’liq.  Bunday  mahsulotlarni  aholi  iqtisodiy  o’sish  davrida  jadal  sotib  olishni 

boshlaydi  va  ayni  paitda  aynan  shu  mahsulotda  bozorda  ahvol  yomonlashgan  

davrda aholi o’z mablag’larini tejaydi.  

O’rtacha yillik o’sish sur’atlarining ko’rsatkichlariga qaraganda end dinamik 

rivojlanayotgan  eksport  (Yaponiya  umumiy  eksportidagi  ulushlari  qiyosan  katta 

bo’lmasada)  bu  no  oziq-ovqat  hom-ashyolari  (yoqilg’idan  tashqari)  va  XSSK 

bo’limlariga kiritilmagan mahsulotlar va kelishuvlardir.