Toshkent davlat sharqshunoslik instituti sharqfilologiyasi fakulteti turkiy tillar kafedrasi

17

 

Ushbu  parchada  filiz  boyu  so‘zida  metafora  hodisasi  sodir  bo‘lgan.  Ya’ni 

novda bo‘yi deb to‘g‘ridan to‘g‘ri tarjima qiladigan bo‘lsak, bu yerda badiiy tasvir 

vositasi  qo‘llanilgan.  Lekin  tarjimada  metafora  hodisasi  yuz  bermay,  balki 

o‘xshatishga aylangan.  

“Choliqushi”da  eng  ko‘p  qo‘llanilgan  badiiy  tasvir  vositalaridan  bu 

metonimiya  va  o‘xshatishdir.  Metonimiya  hodisasi  ko‘p  marta  qo‘llanilgan. 

Masalan: 

“Büyükannem, sabaha karşı uyanıp da beni yatağımda göremeyince çıldıracak 

gibi olmuş... Birkaç dakika içinde bütün yalı ayağa kalkmış

...

” 

“Buvim  saharga  yaqin  uyg‘onganda  yonida  yo‘qligimni  ko‘rib,  shaytonlab 

qolayozibdi...  Bir  necha  minut  ichida  butun  chorbog‘  oyoqqa  turibdi...  Chiroq, 

shamlar  ko‘tarishib  bog‘chani,  dengiz  bo‘ylarini  axtarishibdi.”  Bu  parchada 

chorbog‘ so‘zi metonimiya sifatida kelgan. Chorbog‘da yashovchi kishilar o‘rniga 

chorbog‘ning o‘zi qo‘llanilgan.  

“-  Nasıl  olacak?  Kâmran'a  varırsın...  O,  senin  tuvaletlerinle  uğraşır, 

söküklerini diker... Sen de sokak işlerine bakarsın...”