Toshkent davlat sharqshunoslik instituti ―Sharq tillarini o‗qitish metodikasi va pedagogika‖ kafedrasi

2. Pedagogik faoliyat tuzilishi. Pedagogik qobiliyat va maxorat 
Pedagogik  faoliyat  yosh  avlodni  xayotga,  mexnatga  tayyorlash  uchun  xalq  oldida,  davlat  oldida 
javob beradigan, bolalarga ta‘lim-tarbiya berishga maxsus tayyorlangan odamlarnig mexnat faoliyatidir. 
Xar  bir  bola  o‗z  xulq-atvoriga,  xarakteriga  ega.  Bolalarni  tarbiyalashda  ularning  ana  shu  o‗ziga 
xos  xususiyatlarini  xisobga  olish,  o‗rganish  nixoyatda  murakkab.  Pedagogik  faoliyatga  tayyorgarlik 
ko‗rayotgan  yoshlar  uning  ana  shu  xususiyatlarini  bilishlari  lozim.  O‗qituvchilik  ixtisosining  bu 
xususiyatlari uning professiogrammasida ifodalanadi. 
Professiogramma  quyidagilarni  o‗z  ichiga  oladi:  a)  o‗qituvchi  shaxsining  xususiyatlari;  b) 
o‗qituvchining ruxiy-pedagogik tayyorgarligiga qo‗yiladigan talablar; v) maxsus tayyorgarlikning xajmi 
va mazmuni; g) ixtisosga oid usuliy tayyorgarlikning mazmuni. 
O‗qituvchi  shaxsining  xususiyatlari:  g‗oyaviy  soxada:  ilmiy  dunyoqarash  va  e‘tiqod;  ijtimoiy 
extiyoj  va  axloqiy  zaruriyatlarni  chuqur  tushunish;  ijtimoiy  va  grajdanlik  burchini  anglash;  ijtimoiy-
siyosiy faollik. Pedagog kasbi soxasida: bolalarni sevish va ular bilan ishlashga qiziqish, pedagogik ishni 
sevish; ruxiy-pedagogik ziraklik va kuzatuvchanlik, pedagogik tekst, pedagogik tasavvur; tashkilotchilik 
qobiliyati;  xaqqoniylik;  dilkashlik;  talabchanlik;  qat‘iylik  va  maqsadga  intilish;  vazminlik;  o‗zini  tuta 
bilish; kasbiy layoqatlik. 
Keng  ilmiy  saviya,  ma‘naviy  extiyoj  va  qiziqish, intellektual  qiziqish,  yangilikni  xis qila  bilish; 
pedagogik ma‘lumotlarni oshirishga intilish esa bilish soxasiga kiradi.   
O‗qituvchining  asosiy  funksiyasi  –  bu  ta‘lim  jarayonini,  tarbiyani,  rivojlanishni  va