Toshkent davlat sharqshunoslik instituti mikro makro iqtisodiyot

Uzoq  muddatli  davrda

  barcha  ishlab  chiqarish  omillari  o‗zgaruvchan 

bo‗ladi.  Firma  iqtisodiy  resurslarga  bo‗lgan  bozor  talabi  va  narxiga  qarab  ishlab 

chiqarishning texnologik samaradorligi variantlaridan birini tanlashi mumkin.  

3. Bir o„zgaruvchan omil qatnashgandagi ishlab chiqarish 

Ma‘lum  vaqt  oralig‗ida  jami  ishlab  chiqarilgan  mahsulotni  umumiy 

mahsulot desak, 

o„rtacha mahsulot

 – umumiy mahsulotni ushbu mahsulot ishlab 

chiqarish  uchun  sarflangan  o‗zgaruvchan  ishlab  chiqarish  omillari  sarfiga  nisbati 

bilan aniqlanadi: 

^P =Q/F 

^P  – 

o‗rtacha  mahsulot

,  Q  – 

umumiy  mahsulot  miqdori

,  F 

–  sarflangan 

resurslar. 

Chekli  mahsulot  – 

bu  o‗zgaruvchan  resurslar  kombinatsiyasini  kichik 

miqdorda  qo‗shimcha  sarfi  hisobidan  umumiy  mahsulotning  o‗sgan  qismiga 

aytiladi.  Masalan,  ishlab  chiqarishda  bitta  omil,  ya‘ni  faqat  mehnat  sarflansa, 

chekli mahsulot: