Toshkent davlat sharqshunoslik instituti mikro makro iqtisodiyot


 Iqtisodiy o‟sishga omillari va tiplari



Download 1,33 Mb.
Pdf ko'rish
bet207/214
Sana01.01.2022
Hajmi1,33 Mb.
#301691
1   ...   203   204   205   206   207   208   209   210   ...   214
Bog'liq
mikro va makro iqtisodiyot

2. Iqtisodiy o‟sishga omillari va tiplari 

Real  ishlab  chiqarish  hajmlarining  uzoq  muddatli  o‘sishi  sur‘atlarini, 

ko‘lamlarini,  samaradorligi  va  sifati  oshishini    belgilovchi  hodisa  va  jarayonlar    

iqtisodiy o‘sish omillari deyiladi. 

Iqtisodiy  o‘sish omillari ikki guruhga ajratiladi.  

Birinchi  guruh  omillari  ihtisodiy  o‘sishni  fizik  (ashyoviy)  jihatdan 

ta‘minlaydi. Bu guruhga ishlab chiqarish omillari kiritiladi: 

 



tabiiy resurslar soni va sifati; 

 



mehnat resurslari soni va

 sifati; 



 

asosiy kapital



 hajmi; 


 

texnologiyalar



 va ishlab chiqarishni tashkil etish; 

 

jamiyatda tadbirkorlik malakalarining rivojlanishi darajasi.. 



 Ikkinchi  guruhga  omillari  jamiyatdagi  iqtisodiy  o‘sish  potensialini  yuzaga 

chiqarish imkonini beruvchi omillar – talab va taqsimot omillari  bilvosita omillar) 

kiritiladi: 

 



bozorning monopollashuvi darajasini pasayishi; 

 



iqtisodiyotdagi soliq muhiti; 


 

kredit-bank tizimi samaradorligi; 



 

iste‘mol, investitsiya va davlat xarajatlarining o‘sishi; 



 

eksport hajmining o‘sishi; 



 

iqtisodiyotda 



ishlab 

chiqarish 

resurslarini 

qayta 


taqsimlash 

imkoniyatlari; 

 

daromadlarni taqsimlashning shakllangan tizimi. 



Agar  o‘sish  qo‘shimcha  resurslarni    jalb  etish  hisobiga  ta‘minlansa  va 

jamiyatdagi  resurslardan  foydalanishning  shakllangan  o‘rtacha  samaradorligi 

darajasini oshirmasa ekstensiv iqtisodiy deb ataladi. 

YAIMning o‘sishi iqtisodiyotda band bo‘lganlar sonidan yuqori sur‘atga ega 

bo‘lsa intensiv ihtisodiy o‘sish ro‘y beradi. 

 ―Iqtisodiy  o‘sishning  intensiv  tipi  ishlab  chiqarish  samaradorligining 

oshishiga bog‘liq. U foydalanilayotgan resurs birligiga to‘g‘ri keladigan mahsulot 

ishlab  chiqarishni  ko‘paytirishni,  ishlab  chiqarishning  texnik  xususiyatlarini 

yaxshilashni  ko‘zda tutadi.  

Iqtisodiy o‘sishning bu ikki tipi sof holda ro‘y bermaydi. Iqtisodiy o‘sish uni 

ta‘minlashdagi  intensiv yoki intensiv omillarning ulushi darajasiga qarab ko‘proq 

ekstensiv, yoki ko‘proq intensiv bo‘lishi mumkin. 




Download 1,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   203   204   205   206   207   208   209   210   ...   214




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish