Toshkent davlat sharqshunoslik instituti iqtisodiyot nazariyasi

Iste‟molchi  ortiqchaligi  (yutug„i)  –  iste‘molchi  tovarlar  uchun  to‗lashi  mumkin 
bo‗lgan narxlar bilan tovarlarga bozorda haqiqiy to‗langan narxlar ayirmalarining yig‗indisi. 
Ishlab chiqaruvchi ortiqchaligi (yutug„i) – tovarlarnig haqiqiy narxlaridan chekli (bir 
birlik qo‗shimcha tovar ishlab chiqarishga ketgan) harajatlarni ayirmalari yig‗indisiga teng. 
Taklif  chizig„i  –  tovar  narxi  bilan  taklif  qilinadigan  ushbu  tovar  miqdori  o‗rtasidagi 
bog‗liqlikni ifodalovchi egri chiziq.Talab chizig„i – tovar narxi bilan sotib olinadigan ushbu 
tovar miqdori o‗rtasidagi bog‗liqlikni ifodalovchi egri chiziq. 
Shaxs talabi – bitta iste‘molchining tovarga bo‗gan talabi. 
Muvozanat narx – talab bilan taklifni tenglashtiruvchi narx. Muvozanat narxga to‗g‗ri 
keladigan tovar miqdoriga muvozanat mahsulot miqdori deyiladi.