Toshkent davlat sharqshunoslik instituti iqtisodiyot nazariyasi


Iqtisodiyot nazariyasining tahlil usullari



Download 7,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet29/424
Sana03.07.2021
Hajmi7,26 Mb.
#108018
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   424
Bog'liq
iqtisodiyot nazariyasi (1)

3.Iqtisodiyot nazariyasining tahlil usullari 
Iqtisodiyot  nazariyasi  hodisalarni  bilishga  bag‗ishlangan  umumfalsafiy  usullarni 
qo‗llaydi.  Eng  avval  iqtisodiyotni  aks  ettiruvchi,  uni  talqin  etishga  yordam  beruvchi 
ma‘lumotlar  (faktlar)  jamlanib  baholanadi.  Jamlangan  ma‘lumotlarga  bir  qator  belgilariga 
ko‗ra  umumiy  tarzda  baho  beriladi.  Natijada  dastlabki  sinab  ko‗rilmagan  xulosa  ­  gipoteza 
olg‗a  suriladi.  Faktlarni  tartiblab  xulosaga  kelishda  abstraksiyalash  usuli  asosiy  usul  bo‗lib 
xizmat qiladi. Iqtisodiyot nazariyasi tabiiy­texnikaviy fan emas; u o‗z gipotezalarini tajribalar 
yoxud laboratoriya tahlili orqali tekshirib ko‗rmaydi. U ijtimoiy fan, u iqtisodiyotdagi g‗oyat 
ko‗p  qirhali,  chirmashib  ketgan  aloqa­bog‗lanishlarga  duch  keladi.  Abstraksiyalash  -  bu 
iqtisodiyotning  nazariy  modelini  yaratishdir.  Iqtisodiyot  nazariyasi  predmetini  o‗rganishdagi 
uchinchi  bosqich  -  bu  nazariyani  iqtisodiy  siyosat  bilan  bog‗lashdir.    Nazariya  iqtisodiyotga 
qanday  tendensiyalar  xos  bo‗lishi,  uning  qanday  omillari  ta‘sirida  rivojlanishi,  unda  qanday 
o‗zgarishlar bo‗lishini bashorat eta oladi.  Shu sababli nazariya – iqtisodiy  siyosatning ilmiy 
asosi    deb  aytish  mumkin.  Siyosat  deganda  nafaqat  davlatning  umummilliy,  umumjamiyat 
miqyosidagi  siyosatni,    balki  ayrim  korxona,  firmaning  amaliyoti  dasturini,  uning  qanday 
ratti­xarakatga qo‗l urishini ham tushunish zarur. 
Nazariyada  induktiv  va  deduktiv  usullar  ishlatiladi.  Induktiv  usul  deganda  empirik 
bilimdan abstraksiyaga o‗tib, nazariy xulosalar chiqarish, so‗ngra ulardan iqtisodiy siyosatga 
o‗tishni  tushunish  kerak.  Deduktiv  usuli  qo‗llanganda  nazariyadan  iqtisodiy  faktlar  tahliliga 
o‗tiladi. Bunda olg‗a surilgan xulosa qaytadan faktlar asosida tekshirib ko‗riladi. Har ikkala 
usul  bir­birini  to‗ldiradi.  Nazariy  xulosalar  ikki  -  makro  va  mikro  darajadagi  iqtisodiy 
tahlildan  kelib  chiqadi.  Iqtisodiyot  o‗rganilganda    miqdor  va  sifat  tahlili  qo‗llanadi. 
Iqtisodiyot  nazariyasida  qonuniyatlarni  bayon  etish  uchun  egri  chiziq  chizmalari,  statistik 
jadvallar qo‗llanadi. 

Download 7,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   424




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish