Toshkent davlat pedagogika universiteti kasb ta’limi fakulteti

 

53 

yo‗naltirish va to‗garak vazifalari yuqorida zikr etilgan tarbiya jarayonlarida ham 

xal etilishi ko‗zda tutiladi. 

O‗quvchilarga beriladigan ijodiy topshiriqlar (insholar,  psixologik masala 

va  vaziyatlar,  referatlarni  yoklash  va  boshqalar)  ularda  to‗garak  ishiga  qiziqishni 

oshiradi. 

Texnika  to‗garagidagi  mashg‗ulotlarda  shahar  va  qishloq  maktablarining 

o‗quvchilarida  kasb  korlikda  qiziqishni  tarkib  toptirish  shartlarining  farqi  yaqqol 

namoyon  bo‗ladi.  SHaharlik  o‗quvchilar  o‗zlarining  texnikaga  individual 

qiziqishlarini  rivojlantirish  imkoniyatiga  egadirlar,  ya‘ni  shaharda  texnika 

to‗garaklarining soni ko‗pligidan tashqari, ularning har xil turlari ham mavjuddir. 

SHuni  nazarda  tutib  qishloq  maktablarida  ham  aviomodelchilar, 

avtomodelchilar,  elektrotexniklar  va  boshqa  texnika  to‗garaklarini  tashkil  qilish 

kerak.  Ularda  o‗quvchilarning  sanoat  ishlab  chiqarishi  uchun  zarur  ko‗niknalarni 

egallashga imkoniyat yaratish lozim. Bunda to‗garaklar ishini maktabdan tashqari 

muassasalar va umumiy ta‘lim maktablarining dasturi asosida olib borish mumkin. 

To‗garak  qatnashchilarining  ko‗pchiligi  maktabni  bitirgach  ixtisosligiga 

muvofiq kasblarni ishonch bilan tanlaydilar. 

O‗quvchilarning 

ijtimoiy-foydali, 

unumli 

mehnatga 

mas‘uliyatli 

munosabatini 

ta‘minlaydigan 

motivlashtirish 

sohasining 

rivojlanishi 

muvaffaqiyatli amalga oshirilishi uchun maktabning oila va ishlab chiqarish bilan 

aloqasini  bevosita  amalga  oshiradigan  sinf  rahbarlarining  maqsadga  muvofiq 

faoliyati zarur. Xususan sinf rahbari har bir o‗quvchiga, uning oilasiga tushuntirish 

ishlarini  olib  borib,  oilaning  tarbiyaviy  ishlarini  yo‗lga  soladi.  Mehnat 

tarbiyasining  har  qanday,  hatto,  eng  mukammal  sistemasida  ham  bolalarning 

kelajakdagi taqdiri ota-onalarini xayajonlantirmay qolmaydi. Ota-onalar ta‘sirining 

oqilona va ko‗chli bo‗lishini ta‘minlash sinf rahbarining muhim vazifasidir. Bo‗sh 

vaqtni  tashkil  qilish  esa  o‗quvchilarning  kasbga  qiziqtirish  va  moyilligini  yanada 

rivojlantirishga yordam berishi kerak. 

Ota-onalar  oiladagi  mehnat  tarbiyasining  mazmuni  haqida  umumiy 

bilimlarga ega bo‗lmasalarda, ko‗pincha uni tashkil qilishda ancha qiyinchiliklarga 

---