Toshkent davlat pedagogika universiteti kasb ta’limi fakulteti

 

31 

tanlashning  ijobiy  mativlarini  mustahkamlashga  qaratilgan.  O‗quvchilar  5-7 

sinflardagi mehnat ta‘limi jarayonida o‗zlashtirgan bilimlaridan foydalana oladigan 

ixtisoslar  bo‗yicha  ularga  konkret  mehnat  topshiriqlarini,  masalan,  materialni 

chilangarlik  ishlovi  uchun  rejalash,  detallarni  yig‗ish  uchun  komplektlash  va 

xokazolarni  tavsiya  etish  mumkin.  Boshqa  xollarda  o‗smirlarni  ish  o‗rni, 

mehnatning  tashkil  qilinishi,  texnologik-jihozlar  va  asbob-uskunalar  bilan 

tanishtirishning o‗zi kifoya. 

O‗quvchilarning amaliy ishlari kasblar bo‗yicha individual va guruh uchun 

maslahatlar  bilan  uyg‗unlashadi.  O‗qituvchi  ana  shu  maslahatlar  jarayonida 

o‗quvchilarning  qiziqishi,  moyilligi,  qobiliyati,  jismoniy  imkoniyati,  xarakter 

xususiyatlariga  va  unumli  mehnat  jarayonida  o‗quvchilarni  shaxsan  kuzatishiga 

tayanib o‗smirga kasbiy tayyorgarlik ixtisosini tanlashda yordam beradi. Dastlabki 

tanlashdan  o‗zi  qanoatlanmagan  o‗quvchilarga  boshqa  ixtisosga  o‗tish  va  uning 

xususiyatlarini  o‗ziga  xos  tomonlarini  o‗rganishga  keyin  qat‘iy  tanlashga  ruxsat 

beriladi. 

Kursni  o‗rganish  o‗quvchilarga  keyingi  kasbiy  tayyorgarlikning  yo‗llarini 

tushuntirish, kasblar bo‗yicha maslahatlar o‗tkazish va tanlangan kasblar yuzasidan 

referatlar  yoqlash  bilan  tugallanadi.  +ar  bir  o‗quvchi  tuzgan  faqat  yaqin  hamda 

uzok maqsadlar emas, balki ularni amalga oshirish ishlari xam ifodalangan kasbiy 

reja  o‗quvchilar  olgan  bilimlarning  o‗ziga  xos  ko‗rsatkichi  bo‗ladi.  YAkunlovchi 

mashg‗ulotlarda  o‗quvchilarga  iloji  boricha  ko‗proq  mustaqillik  berish  zarur. 

CHunki  ular  kasb  tanlashda  mustaqil  holda  qat‘iy  qarorga  kelishlari  lozim. 

Oldindan  o‗quvchilarga  kasblar  bo‗yicha  ma‘lumotnoma  adabiyotlar  bilan 

tanishishga  doir  individual  topshiriqlar  berish,  tanlangan  kasb  vakillari  bilan 

uchrashishni,  zarur  bo‗lsa,  vrach  bilan  maslahatlashishni,  tegishli  o‗quv 

yurtlaridagi ochiq eshiklar kunlarida qatnashish va xokazolarni tavsiya etish kerak. 

Lozim  bo‗lsa,  o‗qituvchi  kasblar  bo‗yicha  guruhga  va  individual  maslahatlarda 

o‗quvchilarning  kasbiy  rejalariga  tuzatishlar  kiritishi  ularning  kasb  tanlashini 

ob‘ektiv baholashi kerak. 

---