Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2021/ 6 - SON 
36 
Umumiy o‗rta taʼlim maktablarida ingliz tilini o‗qitishda intensiv metodlarni 
qo‗llash jarayoni. 
Ilmiy yangiligi mavjud ilmiy-pedagogik, nazariy, falsafiy, tarixiy, ijtimoiy-
siyosiy va sotsiologik manbalarni o‗rganish asosida nazariya va amaliyotdagi holati 
xususiyatlarini belgilandi; 
- umumiy o‗rta taʼlim maktablarida ingliz tilini o‗qitishda intensiv metodlarni 
qo‗llash tizimini takomillashtirish ijtimoiy zaruriyat ekanligini nazariy-amaliy 
jihatdan asoslandi; 
- umumiy o‗rta taʼlim maktablarida ingliz tilini o‗qitishda intensiv metodlarni 
qo‗llash tizimini takomillashtirish, uning innovatsion shakllari, vositalari va uslublari 
ishlab chiqildi; 
- umumiy o‗rta taʼlim maktablarida ingliz tilini o‗qitishda intensiv metodlarni 
qo‗llash tizimini takomillashtirish bo‗yicha ilmiy-metodik tavsiyalar tizimini ishlab 
chiqilib va uning samaradorlik darajasini aniqlandi.
 
Intensiv ta‟lim to„g„risida 
Intensiv usuldagi dars o‗qituvchi va o‗quvchilar 
tomonidan amalga oshiriladigan umumiy va do‗stona tarzda bo‗lib, bu yuqori 
intensivlik va mahsuldorlik bilan ajralib turadi. Pedagogik hamkorlik texnologiyasi, 
shuningdek, to‗laqonli o‗qitish, tarbiyalash va rivojlantirishning pedagogik 
samarasini beradigan ―pedagogik vosita‖ vazifasini ham bajaradi. Ushbu 
texnologiyani amalga oshirish bo‗yicha o‗qituvchiga asosiy tavsiyalar quyidagilar: 
O‗quvchilarga mehribonlik bilan munosabatda bo‗lish, ularning professional, 
o‗qimishli va ahloqli insonlar sifatida rivojlanishiga hissa qo‗shishish; tabiiy 
xayrihohlik, demokratiya, ochiqlik, samimiylik, printsiplarga sodiqlik, adolatli 
qo‗llab-quvvatlash va muvaffaqiyatga erishishiga shonch bildirish kerak.O‗quvchilar 
ishonchni qozonishga intilish - tajribali o‗qituvchi o‗quvchilarni majburlashiga hojat 
yo‗q.Ular o‗zlari uning so‗zlarini tushunadilar, qadrlaydilar va maslahatiga amal 
qiladilar; har bir tajribali o‗qituvchi o‗quvchilar bilan o‗zaro tushunish, o‗zaro 
hamdardlik, 
insonparvarlik, 
demokratiya 
asosida 
hurmatli 
munosabatlarni 
o‗rnatishadi.[6 ] 
O‗quv jarayonini ―bir tomonlama o‗yin‖ sifatida emas, balki maqsadga 
erishish uchun o‗zaro harakatlarning faol jarayoni sifatida quriladi, muloqotni 
pedagogik sifatida, psixologik va pedagogik mulohazalarga asoslangan holda, doimo 
nima deyish va qanday gapirish haqida o‗ylash orqali amalga oshiriladi. 
Ingliz tilini intensiv usulda o‗qitishda uchta masala mavjud birinchidan nutq 
foliyati turlarini o‗rgatish nisbati ;ikkinchidan nutq faoliyati turlarini o‗rgatishning 
ketma – ketligi;uchinchidan hamma nutq faoliyati turlarini bir vaqtning o‗zida zarur 
yoki zarurmasligi .Ushbu uchta masalalar bo‗yicha ingliz tilini o‗rgatish tizimi 
qo‗yidagicha :og‗zaki ilgarilash tamoyili,og‗zaki kirish kursi,o‗qish orqali ingliz tilini 
o‗rgatish ishlab chiqilgan [1]. 

---