Тошкент давлат иқтисодиёт университети

Кх + ИҲФ
ИҲх = ---------------;
Кў


бунда: ИҲх – ходимнинг иш ҳақи миқдори;
Кх – ходим иш ҳақининг энг кам иш ҳақига нисбатини кўрсатувчи коэффициент;
Кў – хўжалик юритувчи субъектда иш ҳақи миқдори нисбати ўртача коэффициенти.
ИҲФ – иш ҳақи фонди.


Тарифсиз модель тақсимлаш тизимидан қўлланиш учун қуйидагилар талаб этилади:
• жамоа аъзоларининг пировард иш натижалари учун тўла масъуллиги;
• ходимларнинг малака даражасини объектив баҳолаш имконияти мавжудлиги;
• меҳнат қонунчилиги ҳамда ёлланма ходимлар ва иш берувчилар вакиллари ўртасидаги битимга биноан энг кам иш ҳақи миқдорининг кафолатганлиги.
Ходимларнинг малака даражалари мазкур тизим амалиётга жорий этилиши пайтида амалда таркиб топган иш ҳақи миқдори нисбатидан келиб чиққан ҳолда аниқланади:


Кх
ИҲў = ------------- ;
Иҳmin


бунда: ИҲў – ўртача иш ҳақи миқдори;
Иҳmin – шу даврда ходимнинг энг кам иш ҳақи миқдори.


Тариф моделининг эгилувчан тизими икки гуруҳга бўлинадиган коэффициентлар тизимига асосланади:
1. Бу гуруҳга ходимнинг иш стажи, малакаси, касбий маҳорати, корхона учун аҳамиятлиги хусусиятлари ҳисобга олинадиган коэффициентлар киради. Иш ҳақи миқдори асосий қисми – 60,0-70,0% мазкур гуруҳ малака коэффициентига тўғри келади.
2. Бу гуруҳга ходимнинг меҳнат унумдорлиги ҳамда унинг олдида турган вазифаларни ҳал этиши даражаси коэффициентлари киради. Иш ҳақи миқдорининг тегишли равишда 30,0-40,0 % ушбу гуруҳ улушига тўғри келади.
Иш ҳақини ташкил этишнинг компенсация модели персонални мукофотлашни бошқаришга бугунги кун талаблари асосида ёндашиш заруратини ифода этади (7-расм). У хўжалик юритувчи субъект персоналга тақдим этиши мумкин бўлган барча ташқи мукофотлаш шаклларини қамраб олади.
Компенсациялар персоналга таъсир кўрсатиши бўйича бевосита ва билвосита бўлади. У хўжалик юритувчи субъект персоналга тақдим этиши мумкин бўлган барча ташқи мукофотлаш шаклларини қамраб олади.
Компенсациялар бевосита ва билвосита бўлади. Бевосита компенсациялар асосий иш ҳақи, мукофотларнинг барча турлари, бир йўла мукофотларнинг барча турлари, бир йўла мукофотлар, рағбатлантирувчи устамалардан иборатдир.
Ходимларни давлат ёки жамоат вазифаларини бажариши, шунингдек жамият манфаатларига доир ҳаракатлар қилиши билан боғлиқ кафолатли тўловларни пул билан таъминлаш манбалари ва бу тўловларни амалга ошириш тартиби Ўзбекистон Республикаси Ҳукумати томонидан белгиланади.