Toshkent davlat iqtisodiyot

Bob bo‘yicha xuloslar 

Tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarish va sotish bugunga kunda iste’molchini 

qondirish  jarayoni  sifatida  va  ancha  kamroq  darajada  –  ishlab  chiqarish    jarayoni 

sifatida ko‘rib chiqilishi lozim

 

Xizmatlar  industriyasi  tarmoqlarining  katta  qismi  shunisi  bilan  ham  o‘ziga 

xoski, 

xodimlar 

ishlab 

chiqarilayotgan 

va 

ko‘rsatilayotgan  xizmatning 

(mahsulotning) bir qismini tashkil qiladi. 

 

Ichki  marketing  kompleksi  «firma  -  personal»  munosabatlar  strategiyasini 

tavsiflaydi.  Personalga  o‘ziga  xos  mijozlar  sifatida  munosabatda  bo‘lish  va 

ularning ehtiyojlarini qondiradigan o‘ziga xos mahsulot bilan ta’minlash lozim.

 

Shunday  ekan,  ichki  marketing  vazifalari  -  firmaning  barcha  xodimlari  bir-

birining  faoliyat  ma’nosini  tushunishi  va  har  bir  xodimning  firma  faoliyati 

ma’nosiga qiziqishini ta’minlash hisoblanadi. 

---

 

351 

 

Ichki  marketing  maqsadi  -  tashqi  mijozlarga  sifatli  xizmat  ko‘rsatishni 

biladigan  va  istaydigan  yuqori  malakali  mutaxassislar  jalb  qilish,  ushlab  qolish, 

o‘qitish va motivatsiya qilishdir.

 

Xizmatlar  iste’molchilarining  firmaga  munosabai  ko‘p  jihatdan  personal 

kayfiyatiga bog‘liq bo‘ladi. Personalni qo‘llab-quvvatlash va mukofotlash tizimini 

ishlab  chiqish  hamda  xodimlarning  o‘z  ishidan  qoniqqanlik  darajasini  tekshirib 

borish zarur.

 

Tashkiliy  madaniyat  -  tashkilot  a’zolariga  uning  vazifalarini  tushunish 

imkonini  beradigan  va  ularni  tegishli  xulq-atvor  qoidalari  bilan  ta’minlaydigan 

ishonch va qadriyatlar tizimi. 

 

Xizmatchilar  o‘z  firmasi  tovarlari  (xizmatlari)  haqida  osonlik  bilan  bilib 

olishlari  va  ular  haqidagi  to‘liq  axborotni  mijozlarga  yetkaza  olishi  maqsadida 

axborot  xizmatchilar  uchun  ochiq  bo‘lishi  lozim.  Marketing  rejasi  bosqichidagi 

barcha marketing aksiyalari ichki marketingni qamrab olishi lozim.

 

Ko‘plab  xorijiy  korporatsiyalarda  baholash  va  attestatsiya  har  yili,  ayrim 

korporatsiyalarda  esa  –  har  yarim  yilda  o‘tkaziladi.  Bundan  tashqari, 

korxonalarning  katta  qismi  o‘z  rahbarlaridan  qo‘l  ostidagi  xodimlar  faoliyatini 

majburiy  joriy  kuzatish  va  har  yillik  baholashlar  oralig‘ida  norasmiy  suhbatlar  va 

mehnat natijalarini muhokama qilishni talab etadi.