Toshkent davlat iqtisodiyot untversiteti m. S. Qosimova, M. A. Yusupov

ishlab  chiqarishining  samaradorligini  kuchaytirish  stimulyatori.
Raqobat 
—  bu  erkin  tadbirkorlikning  ajralmas  bir  bo’lagidir.  «Raqobat  (konkurensiya) 
deganda —  bu  aynan bir maqsadga erishish  uchun bir qancha shaxslami  (shaxs va firmalar) 
kurash  faoliyati»  tushuniladi.  Amerika standartlari  bo’yicha  raqobat  ikkiga:  sof raqobatga va 
kurashga bo’linadi.  Sof raqobat bor joyda  ko’p firmalar bir xil  mahsulot  ishlab chiqaradilar 
va xizmat ko’rsatadilar. Sof raqobat bor joyda davlat tomonidan tartibga solish bo’lmaydi. Agar 
tarmoq bo’yicha (Amerika standartlari bo’yicha)  20 dan kam bo’lsa u vaqtda raqobat boshqa 
usulda  ketib  —  kurashga  aylanib  ketadi.  Raqobatning  3  kategoriyasi  mavjuddir.  Funksional 
raqobat  —  har qanday ehtiyojni  turii  xil  usullarda  qondirish  bor joyda  paydo  bo’ladi  (ya’ni 
shaxmatni  shashka  bilan,  nardi  bilan  yoki  karta  bilan).  Tur  raqobati  —  bir  xil  maqsadga 
mo’ljallangan tovar, lekin farqi katta, ya’ni magnitofonlami turli kuchlanishga ega bo’lganlari. 
Predmet  raqobati  —  bir  xildagi  tovarlar,  lekin  faqat  sifati  bo’yicha  (har  xil  radiolar  —  bir 
tundagi).  Raqobatning ikki usuli: Narx bo’yicha. Narxsiz (raqobatga nisbatan sifatli va mustaxkam