Toshkent davlat iqtisodiyot untversiteti m. S. Qosimova, M. A. Yusupov

K orxonaning rivojlanish m aqsadlarini aniqlashda en g a w a lo  uning ichki 
im koniyatlarini  hisobga  olib ,  qaysi  sohada sotishning  o ’sishi  orqalim i  yoki 
bozorda o ’z  ulushini k o ’paytirish,  obro’sini  k o ’tarish y o ’li bilan erishiladim i 
kabi savollargajavob izlanadi.  K orxonaning rivojlanish maqsadlari marketing 
tajribasiga k o ’ra  bir n ech a  y o ’nalishlar orqali  am alga oshirilishi  mum kin:
B irinchidan-  ekstensiv  rivojlanish,  y a ’ni  egallangan  bozorda  (bozor 
seg m en tid a )  ishlab  chiqarilayotgan  to v a m i  sotish  hajm ini  k o ’paytirish 
orqali  darom adni  oshirish;  Ik k in ch id an ,-in ten siv  rivojlanish,  bu  y o ’l  bilan 
e k s t e n s iv   im k o n iy a t la r   t u g a g a c h ,  y a n g i  b o z o r la r g a   c h iq is h   y o k i 
segm en tlam i  kengaytirish  yoki  bozorga  yangi  m odifikatsiyali  tovar  taklif 
etiladi.  U ch in ch id an ,  integratsiyalashgan rivojlanish orqali  sotish korxonalar 
bilan  ham korlikda  ular  resurslaridan  foydalanib,  darom adni  k o ’paytirish, 
t o ’rtinchidan,  diversifikatsiya  y o ’li  bilan,  y a ’ni  korxona  o ’z  m arketing 
faoliyati  d o ira sid a   q o ’sh im c h a   x o m -a s h y o n i,  to v a rn i,  te x n o lo g iy a n i, 
iste’m olchilam i o ’zlashtirish orqali raqobatbardoshligini oshirishga va foydani