Toshkent davlat iqtisodiyot untversiteti m. S. Qosimova, M. A. Yusupov

Marketing tadqiqotlari jarayonida olingah ma’lumotlar qayta ishlanishi,
umumlashtirilishi kerak. Bunda 3 soha ajratiladi:1
• tartibga solish;
• masshtablashtirish;
• umumlashtirish va tahlil qilish.
M a’Iumotlami tartibga solish m a’Iumotlami kategoriya bo’yicha, ularni
tahrirlash va natijalami kodlashtirish, shuningdek ularni toifalashtirishdan iborat.
Kategoriya bo’yicha ma’Iumotlami tartibga solish oldindan berilgan shartli sinf
yoki zonalar bo’yicha amalga oshiriladi.
Taxrirlash deganda ishlash imkoniyati ko’rinishga ega b o ’lgan m a’Iumotlami
ko’rib chiqish tushuniladi. K o’rib chiqilgan materiallar m a’lumotlarini jalval
ko’rinishida ko’rsatish ularni tabullashtirishni bildiradi.
Shkalalashtirish aniq o ’lchamlar orqali aniqlash asosida m a’Iumotlam i
klassifikatsiyalashni bildiradi. Amaliyotda nominal shkala, tartibli shkala va son
shkalalari q o ’llaniladi.
Axborotlami qayta ishlash uchun yozma va tahliliy uslublar ishlatiladi.
Marketingda tahliliy uslublar ichida ko’proq, trend tizim i, regressiya va
korrelyatsiya uslubi, diskriminant tahlil, klaster tahlili, om illar tahlili va
boshqalar q o ’llaniladi.
A xborotni qayta ishlash, hisoblash va boshqarish u chun tayyorlash
kom pyuter texnikasi vositasi yordamida amalga oshiriladi. Bajariladigan
hisoblaming aniq va operativligiga q o ’yiladigan talablarga qarab, shuningdek,
ulaming xarakteriga ko’ra hisoblash jadvallari va monogrammalar, hisoblash
asboblari, hisoblash mashinalari, kompyuterlar ishlatiladi.
Qisqa xulosalar
Marketing axborot tizimi - insonlar, texnik vositalar va amalga oshirish
uslublaridan tashkil topib, muhim va to ’g’ri axborotni to ’plash, tartibga solish,
tahlil qilish, uzatish natijasida marketing sohasida qaror qabul qiluvchiga samarali