Toshkent davlat iqtisodiyot univyersityeti a. Sh. Bekmurodov, Z. A. Abdullayev, B. M. Badalov

To„lov balansi – 
bu ma‘lum vaqt davri uchun rezidentlar va norezidentlar 
o‗rtasidagi iqtisodiy operatsiyalarning summa ko‗rinishda ifodalovchi statistik 
hisobot
73
. U o‗z ichiga tovarlar va xizmatlar hisobi,birlamchi daromadlar hisobi, 
ikkilamchi daromadlar hisobi,kapital bilan operatsiyalar hisobi va moliyaviy 
hisobni oladi.
To‗lov balansida hisobga olish ikki yoqlama yozuv tizimiga asoslangan bo‗lib, 
har bir operatsiya bo‗yicha teng summada kredit bo‗yicha (plyus ishora bilan) va 
debet bo‗yicha (minus ishora bilan) qayd etiladi.
Kredit (K) – tovarlar va xizmatlar eksporti, daromadlar olishga, aktivlar 
kamayishi va majburiyatlar o‗sishi.
Debet (D) – tovarlar va xizmatlar importi, daromadlar to‗lanishiga, aktivlar 
o‗sishi va majburiyatlar kamayishi.
69
Mirovaya ekonomika i mejdunarodnie ekonomicheskie otnosheniya: uchebnik.-Izd. s obnovleniyam/pod red.prof. 
A.S.Bulatova, prof.N.N.Liventseva.–M.:Magistr:INFRA–M,2013.–538s.
70S.M. Borisov. Platejniy balans: opredelenie i osnovnie ponyatiya. Dengi i kredit •12/2006.– 38 s. 
71O.V. Leonova, N.V. Shalashova. Platejniy balans RF: novaya metodologiya sostavleniya i yego sovremennoe 
sostoyanie. Rossiyskiy vneshneekonomicheskiy vestnik №5 2013.– 78 s. 
72Mejdunarodnie valyutno–kreditnie i finansovie otnosheniya: Uchebnik / Pod red. L.N. Krasavinoy. – 4–e izd., 
pererab. i dop. –M.:Izdateltvo Yurayt, 2014.– 115s.
73«Rukovodstvo po platejnomu balansu i mejdunarodnoy investitsionnoy pozitsii–Vashington, okrug Kolumbiya: 
Mejdunarodnogo valyutnogo fonda, 2012.–10s. 

---

62 
3.1-jadval