Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti «sotsiologiya»

Tayanch tushunchalar

Test savollari

1. 
   Sotsiologiyaning ob'ekti, predmeti, maqsad va vazifalari, fan sifatida tashkil topishi, ijtimoiy fikrning tarixiy rivojlanish bosqichlari, fanlar tizimida tutgan o‘rni, asosiy ilmiy nazariyalar, sotsiologiyaning asosiy tushuncha va kategoriyalari tizimini o’rganishdan asosiy maqsad nima?
   

1. 
   jamiyatni tadqiq etuvchi ko‘plab ijtimoiy-gumanitar fanlardan farqini va mohiyatini anglash maqsadida
   
2. 
   sotsiologiyaning aniq fanlardan farqini o‘rganish maqsadida
   
3. 
   sotsitologiyaning falsafadan farqini aniqlash maqsadida
   
4. 
   sotsiologiyaning jamiyat hayoti uchun kerakliligini aniqlash maqsadida
   

2. 
   sotsiologiya fani nechanchi asrda vujudga kelgan?
   

1. 
   XIX asr ikkinchi yarmida
   
2. 
   XX asr ikkinchi yarmida
   
3. 
   XX asrning boshlarida
   
4. 
   XIX asr birinchi yarmida
   

3. 
   Qadimgi Xitoyda adolatli jamiyat borasidagi dastlabki izlanishlarni ilgari surgan va o‘ziga xos diniy ta'limotni yaratgan mutafakkir kim?
   

1. 
   Kun-szi
   
2. 
   Chjou-gun
   
3. 
   Xilon
   
4. 
   Sokrat
   

4. 
   “Agar jamiyat qonunlar vositasida boshqarilsa, tartib, jazo belgilash vositasida ta'minlansa, odamlar jazodan o‘zlarini olib qochishga intiladilar. Chunki ular or-nomusni o‘zlarida his qilmaydilar; Agar ma'naviy – ahloqiy vositalar yordamida boshqarilsa, tartib qadriyatlar orqali ta'minlansa, odamlar or-nomus nimaligini his qiladilar, xalol va sofdil bo‘lishga intiladilar” so‘zlari kimga tegishli?
   

1. 
   Konfutsiy
   
2. 
   Suqrot
   
3. 
   Aristotel
   
4. 
   Platon
   
5. 
   Farobiy
   

5. 
   Platonning ijtimoiy qarashlari qaysi asarlarda o‘z ifodasini topgan?
   

1. 
   “Kriton”, “Bazm”, “Fedon”, “Gipiy Kichik”
   
2. 
   “Davlat”, “Qonunlar”
   
3. 
   “Fedon”, “Gipiy Kichik”, “Davlat”, “Qonunlar”
   
4. 
   “Gipiy Kichik”, “Davlat”, “Qonunlar”
   
5. 
   “Gipiy Kichik”, “Davlat”, “Kriton”
   

6. 
   Eng oliy g‘oya sifatida talqin qilingan Yaratguvchi va ezgulik g‘oyasi kimga tegishli?
   

1. 
   Platon
   
2. 
   Sokrat
   
3. 
   Aristotel
   
4. 
   Ksenofont
   
5. 
   Sitseron
   
6. 
   Beruniy
   

7. 
   Platonning fikricha, Ideal tipdagi davlatda ierarxiya fuqarolarning qaysi qobiliyatlariga asoslanadi?
   

1. 
   bo‘ysunuvchanlik, jasorat, adolat va donolik
   
2. 
   bo‘ysunuvchanlik, takabburlik, bilimdonlik
   
3. 
   jismoniy baquvvatlik, aqliy zukkolik, mehnatkashlik
   
4. 
   ijodkorlik, tashkillashtirish qobiliyati, boshqaruvchanlik
   
5. 
   donolik, jasorat, kamtarinlik, zahmatkashlik
   

8. 
   Qaysi olimning fikricha, davlat tabiiy ravishda va tarixiy rivojlanish natijasida oiladan boshlab shakllanadi?
   

1. 
   Arastu
   
2. 
   Aflotun
   
3. 
   T.Gobbs
   
4. 
   J.Lokk
   
5. 
   J.Mill
   
6. 
   Sh.Monteske
   
7. 
   Russo
   
8. 
   Farobiy
   

9. 
   Abu Nasr Farobiy jamoani qanday toifalarga ajraib o‘rgangan?
   

1. 
   uch toifaga: buyuk jamoa; o‘rta jamoa; kichik jamoa
   
2. 
   ikki toifaga: buyuk jamoa, kichik jamoa
   
3. 
   to‘rt toifaga: ulkan jamoa, yirik jamoa, o‘rta jamoa, kichik jamoa
   
4. 
   ikki toifaga: jamiyat va jamoa
   

10. 
    Beruniyning etnosotsiologik g‘oyalarni qaysi asarida uchratish mumkin?
    

1. 
   “Qadimgi xalqlardan qolgan tarixiy yodgorliklar”
   
2. 
   Hindiston
   
3. 
   Mineralogiya
   
4. 
   Fozil odamlar shahri
   
5. 
   Davlat
   

11. 
    Sharqda shartli ravishda sotsiologiyaning otasi nomini olgan olim?
    

1. 
   Ibn Xoldun
   
2. 
   Ibn Sino
   
3. 
   Farobiy
   
4. 
   Beruniy
   

12. 
    XIX asr birinchi yarmi va o‘rtalarida amalga oshirilgan buyuk kashfiyotlarning jamiyat va fan nuqtai nazaridan ob'ektiv ahamiyati nimadan iborat?
    

1. 
   ular tabiatda yuz berayotgan voqea va hodisalarning o‘zaro aloqadorligini ochib berib, metafizik qarashlarning noto‘g‘ri ekanligini isbotladi
   
2. 
   mavjud bo‘lgan fanlar dorasida yangi yo‘nalishlarning paydo bo‘lishiga olib keldi
   
3. 
   sotsiologining paydo bo‘lishiga turtki bo‘ldi
   
4. 
   amaliy sotsiologiyani metodlar bilan ta'minladi
   
5. 
   olimlarning yangi dunyoqarashini shakllantirdi
   
6. 
   barcha javoblar to‘g‘ri
   

13. 
    Qaysi yo‘nalish zamoanviy sotsiologiyaning asosiy metodlaridan biri sanaladi?
    

1. 
   Strukturaviy–funksionalizm
   
2. 
   Konfliktologik paradigma
   
3. 
   Bixeviorizm
   
4. 
   Belgili interaksionizm
   
5. 
   Sotsial ayirboshlash (almashish)