Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti n. Q. Yo‘ldoshev, D. T. Yusupova sifat menejmenti toshkent – «iqtisodiyot» – 2019

Organoleptik  usul  –  sezgi  organlari:  ko‗rish,  eshitish,  sezish  organlari  orqali 
olingan 
ma‘lumotlarni  tahlil  qilishga  asoslangan.  Organoleptik  usuldan 
qandolatchilik  mahsulotlari,  tamaki  mahsulotlarining  sifatini  baholashda,  gazlamaga 
berilgan ranglarning tiniqligini, gullarning shaklini, poyafzal mahsulotlari, tikuvchilik 
mahsulotlarining 
tashqi 
ko‗rinishi, 
ko‗zga 
tashlanuvchanligini 
baholashda 
qo‗llaniladi. 
Qayd  etish  usuli  ma‘lum  voqeliklar,  predmetlar  yoki  xarajatlarning,  masalan, 
sinov  paytida  sinovdan  o‗tolmagan  mahsulotlar  sonini  hisoblash  yo‗li  bilan  olingan 

---

26 
ma‘lumotlardan  foydalanishga  asoslangan.  Ushbu  usulda  unifikatsiyalash 
ko‗rsatkichi,  huquqiy  patent  ko‗rsatkichi  kabilar  aniqlanadi.  Ma‘lumot  manbalariga 
qarab sifat ko‗rsatkichlari an‘anaviy, ekspert va ijtimoiy usullarga bo‗linadi.  
An’anaviy  usul  –  muassalar  va  korxonalarning  maxsus  eksperimental  va 
hisoblar bo‗li 
mlaridagi  mansabdor  shaxslar  tomonidan  amalga  oshiriladi  (ularga 
ixtisoslashgan laboratoriyalar, poligonlar, sinov stendlari va boshqalar kiradi).