Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti m. M. Azlarova inson resurslarini

Qisqa xulosalar 
Yuqorida ko‗rilgan masalalarga xulosa yasaydigan bo‗lsak, birinchi navbatda 
shuni aytish kerakki, IRMda motivatsiya nazariyasidan amaliyotda foydalanish - eng 
avvalo, inson omili masalasiga qaratilgandir. Chunki insonlaming o‗zlari mashg‗ul 
bo‗lgan ishlari, mehnat jarayonlarida faol qatnashishlari, ish sifatining o‗sishi - 
korxonada yaratilgan shart- sharoitlar mehnat motivatsiyasiga bevosita bog‗liqdir. 
Biz yuqorida ko‗rib o‗tgan uslublarni nafaqat G‗arb mamlakatlari yoki Yaponiya kabi 
rivojlangan mamlakatlarda qo‗llash yuqori darajada mehnatni tashkil etish imkonini 
beradi, balki, hozirgi kunda O‘zbekiston sharoitida shulardan unumli va kerakligicha 
foydalanish mumkin. Biz uchun yangi bo‗lgan bozor iqtisodiyoti sharoitida insonlami 
o‗z mehnatlariga qiziqtirish, korxona va firmalarda mehnatga butunlay yangicha 
yondoshish - bo‗laming hammasi ertangi kun muvaffaqiyatlarining garovi bo‗lib 
qoladi. 
Tayanch iboralar 
Motivatsiya nazariyalari, motivatsiyaning boshlang‗ich nazariyalari, ―X
‖, 
―Y
‖
va ―Z
‖ 
nazariyasi, Gotorn tadqiqotlari, Maslou nazariyasi, gigiyenik omillar 
nazariyasi, kutish nazariyasi, motivatsiya borasidagi zamonaviy muammolar, 
maqsadning qo‗yilishi, xatti-harakatni modifikatsiyalashtirish, ishga yo‗naltiruvchi 
uslublar, ishning qulay grafigi. 
 
Nazorat va mulohaza uchun savollar 
1.
Motivatsiya nazariyasining mohiyati nimadan iborat? 

---

93 
2.
Gotom tadqiqoti nima? 
3.
Motivatsiyaning klassik nazariyalari qanday guruhhlarga ajratilishi mumkin? 
4.
Gigiyenik omillar nazariyasi nima? 
5.
Kutish nazariyasi nima? 
6.
―X
‖, 
―Y
‖, 
―Z
‖ na
zariyalarining mohiyati nimada? 
7.
Hozirgi vaqtda motivatsiya muammolari nimadan iborat? 
8.
Xodimlarga qanday talablar qo‗yiladi? 
9.
Motivatsiya borasidagi qanday muammolar mavjud? 
10.
Rahbarlik motivatsiyasi va stili nima? 
11.
Xodimlar faoliyat ko‗lamining kengaytirilishi va ish joylarining 
mukammallashtirilishi qanday amalga oshiriladi? 
12.
Motivlashtirish uslubida boshqarishning o‗ziga xos xususiyati nimada?