Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti ergashxodjaeva sh. D. Innovatsion

 
8.2. Innovatsion salohiyatni va innovatsion faollikni baholash 
 
Innovatsion  tizim  shakllantirishning  eng  muhim  yo‘nalishlaridan  biri  mamlakat 
mintaqalarini  innovatsion  rivojlantirish  hamda  ilmiy  tadqiqot  va  ishlanmalarning 
innovatsion  salohiyati  va  innovatsion  faollikni  baholash  hisoblanadi.  Bunda 
innovatsion faollik hududning rivojlanishini ta’minlaydigan yagona omil sanaladigan 
vaziyat yuzaga kelishi mumkin. 

---

124 
 
Hududlar  iqtisodiyotining  innovatsion  rivojlanish  yo‘liga  o‘tishini  integral 
baholash  uchun  ushbu  hududlarda  amaliy  ITTKI  bosqichida  bo‘lgan,  sanoatda 
qo‘llash  va  o‘zlashtirish  bashorat  qilinayotgan  ilmiy  tadqiqot  va  ishlanmalar 
ma’lumotlarini  ekspertiza  qilish  zarur.  Ekspertiza  o‘tkazishning  asosiy  maqsadi  – 
innovatsion  loyihalar  ma’lumotlarini  innovatsion  turdagi  iqtisodiyotga  o‘tish 
salohiyatini shakllantirishga kiritish imkoniyatlarini aniqlashdir. 
Ekspertiza texnologiyasi quyidagilarni o‘z ichiga olishi zarur: 
ishlab  chiqilgan  ITTKI  va  innovatsion  loyihalarning  iqtisodiy  baholarini 
tavsiflaydigan ko‘rsatkichlar ishonchliligini hisob-kitob qilish; 
hisoblab  chiqilgan  samaradorlik  ko‘rsatkichlari:  a)  sof  diskontlangan  daromad 
(SDD);  b)  diskontlangan  daromadlilik  indeksi  (DDI);  v)  o‘zini  qoplash  muddati;  g) 
ichki  daromadlilik  me’yori  (IDM)  sifatini  baholash.  Loyihalar  samaradorligi  hisob-
kitoblarining  ishonchliligini  baholash  innovatsion  loyihalar  vujudga  keltiradigan  pul 
oqimlari hisob-kitoblari va bashorat narxlariga asoslanadi. 
Ekspertiza va innovatsiyalarni tanlashning ko‘p variantli tizimi asosida ilmiy va 
texnologik  salohiyatlarni  rivojlantirish  hisobiga  hududlarni  rivojlantirish  iqtisodiy 
ko‘rsatkichlari  va  innovatsion  portfel  ishlab  chiqiladi.  Buning  uchun  amaliy  ITTKI 
bosqichida  bo‘lgan  hamda  sanoatda  qo‘llash  va  o‘zlashtirish  mo‘ljallangan  ilmiy 
tadqiqotlar va ishlanmalarning innovatsion salohiyati o‘rganiladi. 
Ilmiy tadqiqotlar va ishlanmalarning innovatsion salohiyatini baholash quyidagi 
ko‘rsatkichlar bo‘yicha amalga oshiriladi (8.1-jadval).