Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti ergashxodjaeva sh. D. Innovatsion

9.2.Iste’mol tovarlari bozorida innovatsiyalarni siljitish kanallari 
 
Kommunikatsion  jarayon  oldiga  qo‘yilgan  maqsadlarga  erishish  uchun  signalni 
kodlashning  eng  yaxshi  usulini  tanlash  va  optimal  kommunikatsiya  kanallaridan 
foydalanish kerak. Amaliyotda kodlash usuli deyarli har doim kommunikatsiya kanali 
belgilab  beradigan  imkoniyatlar  va  cheklovlarga  bog‘liq  bo‘ladi.  SHu  sababli 
iste’molchilar  bilan  kommunikatsiyalar  eng  qulay  shakllarini,  innovatsion 
mahsulotlarni  siljitish  integratsiyalashgan  tizimi  doirasida  ulardan  foydalanish 
proporsiyalari va uyg‘unliklarini tanlash amaliy vazifasi mohiyatan qaysidir ma’noda 
butun  kommunikatsiya  kompaniyasi  samaradorligi  va  muvaffaqiyatini  belgilab 
beradigan strategik vazifaga aylanadi. 
Hozirgi  paytda  bizning  shaharlarda  deyarli  barcha  joylarda  kommunikatsiya 
kanallarining  barcha  asosiy  turlari  tarqalgan.  Albatta,  yirik  shaharlarda  bu  kanallar 
ayniqsa  rangba-rang  bo‘lib,  xaridorlar  bilan  sifatli  va  unumdi  kommunikatsiyalar 
jarayoni  tashkil  qilish  borasida  sotuvchilar  oldida  keng  imkoniyatlar  ochib  beradi. 
Biroq  hattoki  aholi  soni  kam  bo‘lgan  kichik  shaharlarda  ham  bugungi  kunda 
innovatsion 
mahsulotlarni  siljitish  amaliyotida  rivojlangan 
va  zamonaviy 
kommunikatsiya  shakllaridan  foydalanish  uchun  barcha  zarur  sharoitlar  mavjud, 
an’anaviy  kanallardan  birontasi  yaxshi  ifodalanmagan  joylarda  esa  ularni 
rivojlantirish uchun imkoniyatlar mavjud. 
Eng  ommaviy  va  an’anaviy  foydalaniladigan  kommunikatsiya  kanallari 
quyidagilardir: 
 
bosma nashrlar (asosan gazeta va jurnallar) 
 
xabar berishga oid kanallar (asosan radio va televidenie) 
 
ko‘cha reklamasi va tranzit reklama (jumladan, metrodagi reklama) 
 
ko‘rgazma va yarmarkalar 
 
internet 

---

146 
 
 
kundalik  yoki  bir  martalik  foydalaniladigan  ayrim  predmetlar  (avtoruchka, 
yondirgich, o‘rov paketlari va h.k.) 
 
foydalanuvchilar  uchun  tavsiya  va  yo‘riqnomalar  (mahsulot  bilan  birga 
beriladigan yoki internet orqali yuklab olinadigan) 
 
iste’molchilar bilan shaxsiy muloqot va ishbilarmonlik yozishmalari 
Yuqorida  keltirilgan  ro‘yxat  so‘zning  asl  ma’nosidagi  tasnif  hisoblanmaydi, 
chunki u yaqqol ifodalangan tasniflash belgilariga ega emas. Lekin shunga qaramay, 
unda iste’molchilarni innovatsion mahsulot haqida xabardor qilishning barcha asosiy 
usullari  yodga  olib  o‘tilgan.  Bu  kanallarning  har  biri  ularni  tanlashda  hisobga  olish 
lozim bo‘lgan o‘ziga xos xususiyatlar, imkoniyatlar va cheklovlar bilan ajralib turadi.