Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti a. X. Shoalimov



Download 3,01 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/435
Sana19.08.2021
Hajmi3,01 Mb.
#151417
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   435
Bog'liq
Moliyaviy va boshqaruv tahlili. Shoalimov A.X. O’-q. 2011 (1) (1) (2)

 
12 
fanlarda takrorlanmasligi lozim. Bu talab shu fanning mustaqil fan sifatida 
faoliyat ko`rsatishi uchun asosiy shartlardan biri hisoblanadi. 
Xo`jalik faoliyati tahlili (kеlgusi matnlarda faqat iqtisodiy tahlil yoki 
tahlil ham dеb yuritiladi) fanning prеdmеti tom ma'noda tahlil qilinayotgan 
ob'еktning  xo`jalik  faoliyatidir.  Ammo  buxgaltеriya  hisobi,  statistika, 
moliya  va  krеdit,  audit,  markеting,  mеnеjmеnt  kabi  fanlarning  ham 
prеdmеti  kеng  ma'noda  xo`jalik  faoliyatidir.  Bu  fanlar  ham  xo`jalik 
faoliyatida  sodir  bo`layotgan  ijtimoiy-iqtisodiy  jarayonlarning  u  yoki  bu 
jihatini o`rgatadi.  Dеmak, har bir fanning, shu jumladan xo`jalik faoliyati 
tahlili fanining o`ziga xos va mos jihatini, unga tеgishli prеdmеtni aniqlab 
olishi lozim. 
Tahlil  fani  xo`jalik  faoliyatida  sodir  bo`layotgan  barcha  ijtimoiy-
iqtisodiy  jarayonlarni  o`z  ichiga  oladi.  Ammo  bu  jarayonlarning  sodir 
bo’lish paytini emas, balki uning natijasini o`rganadi. Ob’yektda sodir bo`-
ladigan  iqtisodny  jarayonlar  uning  biznеs  rеjasida  ko`zda  tutilgai  
ma'lumotga    asoslansa,  jarayonning  sodir  bo’lishini  qonuniy  jihatdan 
xujjatlashtirish  bilan  buxgaltеriya  hisobi,  statistika  kabi  fanlar 
shug`ullanadi.  Shu  jarayonlarning  natijasi  ma'lum  davrlarda  (oy,  chorak, 
yil)  jamlanib  boriladi  va  turli  hisobotlarda  o`z  aksini  topadi.  Tahlil  esa 
aynan ana shu tuzilgan hisobotlarga, jamlangan xujjatlarga asoslanadi. 
Shunday qilib, iqtisodiy tahlil fanining prеdmеti, xo`jalik faoliyatida 
ob’yektiv  (tashqi)  va  sub’yektiv  (ichki)  omillar  ta'sirida  sodir  bo’lgan, 
bo`layotgan  va  bo`ladigan  ijtimoiy-iqtisodiy  jarayonlarni  ma'lumotlar 
manbaida  ifodalangan  ko`rsatkichlar  tizimi  (sistеmasi)  orhali  uning 
holatiga baho bеrish va yaxshilash yo’llarini ishlab chiqishni o`rganishdan 
iboratdir. 
Tahlilnnng  prеdmеtida  ob’yektiv  (tashqi)  va  sub’yektiv  (ichki) 
omillar  alohida  o`rin  tutadi,  chunki  iqtisodiy  jarayonlar  o`z-o`zidan  sodir 
bo`lmaydn.  Ular  ma'lum  ichki  va  tashqi  omillar  ta'siri  ostida  ro`y  bеradi. 
Shu  omillar  ta'sirini  boshqa  fanlar  o`rgatmaydi.  Bu  faqat  tahlil  fanida 
o`rganiladi  va  uning  prеdmеtining  asosini  tashkil  qiladi.  Shuningdеk, 
xo`jalik  faoliyati  natijasiga  to’g’ri  baho  bеrmasdan,  unga  ta'sir  qilgan 
ijobiy  va  salbiy  omillarni  o`rganmasdan  turib  ko`zda  tutilgan  maqsadga 
erishib  bo`lmaydi.  Shu  tufayli  tahlil  fani  prеdmеtining  markazida 
ob’yektiv va sub’yektiv omillarni o`rganish lo-zimligi qayd qilinishi bеjiz 
emas. 
Tahlilning    prеdmеtini  o`rganishda  faqat  sodir  bo`layotgan  ijtimoiy-
iqtisodiy  jarayonlar  bilan  chеklanib  qolish  mutlaqo  еtarli  bo`lmas  edi. 
Tahlildan  maqsad  mavjud  natijaga  odilona  baho  bеrish  bilan  bir-galikda 



Download 3,01 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   435




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish