Тошкент давлат аграр университети

Плазмали пуркаш:
(1– сопло (анод); 2–плазма ҳосил 
қилувчи газ; 3–волфрамли катод; R
1
ва R
2
– қаршиликлар)
.
Аслида плазма юқори ҳароратли кучли ионланган 
газ ҳисобланади. У махсус плазмотрон каналнинг 
қисқа жойига жойлашган ѐйли разрядник ѐрдамида 
ҳосил бўлади. Ёй устуни қисилиши натижасида 
ионланиш даражаси ва ҳарорати кўтарилади 
(10...18 минг 
0
С гача). Бу қурилма биз томондан 

---

148 
такомллаштирилган (ихтиро олинган). 
Симли (а) ва кукунли (б) газ–алангали пуркаш:
(1–сим; 2–газ алангаси; –ҳаво оқими; 4–эриган материал 
заррачалари; 5–эриб қопланган қатлам; 6–тикланадиган 
юза; 7–сопло).
Бу шундай жараѐнки, сим ѐки кукун 
кўринишидаги 
материал 
иссиқлик 
энергия 
манбаида эрийди ва ҳаво босими орқали 
тикланадиган юзага пуркалади. Эриши қийин 
бўлган материаллар учун УПН–8–68 русумли 
қурилмалар 
ишлатилади. 
Унда 
алоҳида 
таъминлаш ва ѐрдамчи ускуналари бўлади. У 
ацетилен–кислород 
алангасида 
ишлайди. 
Юритувчи газ сифатида кислород хизмат қилади. 
Детонацион кукун пуркаб қоплаш
: (
а–базавий, б–
янги; 1–кукун таъминлагич; 2–учқун қурилмаси; 3–
портлаш камераси; 4–аралаштириш камераси; 5–сув 
билан совитувчи ствол; 6–пуркаладиган қатлам; 7–асос). 
Детонацион қоплаш махсус пушкасимон қурилма 
ДНП–5Мда амалга оширилади. Унда портловчи 
аралашманинг бирданига ѐниб ҳосил қиладиган 
энергиясидан 
фойдаланилади. 
Детонация 
маҳсулоти ўзи билан кукун заррачаларидан 
ташқари иссиқлик энергиясини ҳам олиб кетади. 
Унинг тезлиги (06...1,2) 10
3 
м/с. Аралашманинг 
қўшилмалар нисбатига қараб унинг ҳароратини 
4000 К гача ва детонацион маҳсулотнинг 
тезлигини зарур даражагача ошириш мумкин. 
Эриб, қизиб, отилиб борган кукун заррачалари 
таъмирланадиган детал нуқсонли жойларга 
қаттиқ ѐпишиб қолади. Шу йўсинда мақсадга 
эришилади. 
Таъмирлаш–техник 
сервис 
корхоналарида 
фойдаланилаѐтган 
асосий 
замонавий эритиб қоплаш усулларидан бири 
флюс остида эритиб қоплаш ҳисобланади.