Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali meva-sabzavotchilik, uzumchilik

Ishni bajarish tartibi.
O‘qivchilar O‘zbekistonda ekiladigan qovunning 
madaniy 4 turining botanik tasnifi bilan tanishgandan keyin rayonlashtirilgan 
navlarini ta’riflashga kirishadilar (27-jadval). Buning uchun ular yangi uzilgan 
ekinlardan, gerbariy va mevalardan foydalanadilar. Shuningdek, qovun navlari 
tasvirini chizadilar. 
27 jadval
Qovun navlarini ta’rifi 
№
NAV BELGILARI
NAVLAR
11
Nav tarixi:
 
Kelib chiqish joyi
 
Rayonlashtirilgan yili
 
Rayonlashtirilgan joyi
 
22
Tupi:
 
Palagining uzunligi
 
Barg plastinkasining o‘lchami
 
Barg plastinkasining shakli
 
Barglarining qirqilganligi
 
Barg bandining uzunligi
 
33 
Mevasi:
 
O‘lchami 
(sm)
 
Shakli
 
Yuzasi
 

---

~ 353 ~ 
To‘rlash xili
 
Ustining rangi
 
Po‘chog‘ining qattiqligi
 
44
Eti:
 
Qalinligi
 
Rangi
 
Konsistentsiyasi
 
Shirinligi
 
Xushbo‘yligi
 
55
Uruf bo‘laklari:
 
Xarakteri
 
Joylashishi
 
Urug‘ bo‘laklarining xili va holati
 
Urug‘ bo‘laklarining soni
 
Urug‘ bo‘shlig‘ining to‘laligi
 
66
Xo‘jalik belgilari:
 
Mevasining yorilib ketishi
 
O‘suv davri 
(kun)
 
Iste’mol qilish vaqti
 
Kasallikka chidamliligi
 
Tashishga chidamliligi
 
Material va jihozlar
. 1. Botanik klassifikatsiya jadvali - 2 ta. 2. Har xil qovun 
navlarining rasmlari - 2 ta. 3. Qovun o‘simliklari, gerbariylari, 7-8 ta qovun navlari 
mevalari - 2-3 ta. 4. Pichoq, lagan, chizg‘ich va shtangentsirkul - 8-10 ta. 5. 
Rayonlashtirilgan navlar katalogi. 
O‘TMIShDOSh EKINLAR
: Qovun uchun beda, ildizmevalilar, piyoz, karam eng 
yaxshi o‘tmishdosh hisoblanadi.
URUG‘NI EKIShGA TAYYoRLASh
: Urug‘lar 3-5% li osh tuzi eritmasiga solib 
aralashtiriladi va 5-7minut ushlab turiladi, so‘ng pastga cho‘kkan urug‘lar olinib, 
toza suvda yuviladi va quritib olinadi, qalqib yuqoriga ko‘tarilgan urug‘lar esa brak 
qilinadi. Quritib olingan urug‘lar ekiladi. Fuzarioz so‘lish kasalligining oldini olish 
uchun qovun urug‘i ekishdan oldin mis, rux va marganes (0,05% yoki 0,5 g/l), temir 
va bor (0,025% yoki 2,5 g/l) mikroelementlarining birortasi eritmasida ivitilishi 
kerak.
EKISh MUDDATLARI
: viloyatimizda ertagi navlar 10-aprelgacha, o‘rtagisi 10-20-
aprelda, kechpishar qovun navlari 15-20 mayda ekiladi.
G‘alladan keyin takroriy ekin sifatida: Urug‘lar 10 iyungacha ekiladi. 
EKISh SXEMASI
: 270+90 x 60. Qovunning eng maqbul oziqlanish maydoni 
sug‘oriladigan yerlarda 0,7-2,0 m
2
(5-15 ming o‘simlik/ga), tarvuz-1-2,5 m
2
(4-10 
ming/ga), qovoq-2-4 m
2
(2,5-5 ming/ga) dan iborat. 
URUG‘ SARFI
: Har bir gektar maydonga 4-5 kg urug‘ sarflanadi. Har bir 
uyachaga 3-4 tadan urug‘ ekiladi. 
PARVARIShLASh:
O‘simliklar 2-3 chinbargligida har uyachaga 1 donadan 
qoldirib yagona qilinadi. O‘suv davrida qator oralariga ishlov berish va begona 
o‘tlarga qarshi kurash tadbirlari o‘tqaziladi.

---

~ 354 ~