Toshkent davlat agrar universiteti s. M. Aminov, S. I. Muxamadiyev, S. Sh. Rasulov axborot kommunikatsion

II topshiriqlar 
1-vazifa:
MBni yaratishda MS Access dasturidan foydalanish
1. Yangi MB yarating;
2. MB jadvalini tuzing;
3. Misoldagi kabi, jadvalning maydonini aniqlang (1- jadval);
4. Tuzilgan jadvalni saqlang;
 
Talaba jadvali 
Maydon nomi 
Ma’lumot turi 
Maydon uzunligi 
Talaba kodi 
Счетчик 
Familiyasi 
Текстовый 
15 
Ismi 
Текстовый 
15 
Sharifi 
Текстовый 
15 
Tug‘ilgan sanasi 
Дата/время 
fakulteti 
Текстовый 
9 
Telefon raqami 
Числовой 
1. Yangi MBni yaratish uchun:
−Access dasturini ishga tushiring, paydo bo‘lgan oynadan “Новая база данныx” 
bo‘limini tanlang;
− MB joylashadigan papkani tanlang va “Файл новой базы данных” oynasida
yaratilayotgan MBsiga nom bering. Access dasturi sizga avtomatik ravishda dB1 
nomini taklif qiladi.
Fayl turi esa – Access MB. MBga nom bering, fayl turini esa oldingi holatda
qoldiring, Chunki boshqa fayl turi maxsus xollarda kerak;
− “Создать” tugmasini bosing.
2. MB jadvalini tuzish uchun:
− MB oynasidan jadval bo‘limini tanlang va “Создать” tugmasini bosing;
− “Новая таблица” oynasidan Konstruktor bo‘limini tanlang va “OK” ni bosing. 
Natijada konstruktor rejimida jadval oynasi ochiladi (77-rasm).
3. Jadval maydonini aniqlash uchun:
− “Имя поля” ustundagi qator maydoniga ma’lumot kiritish;
− “тип данных” ustundagi qatorda tugmani bosing va mos turni tanlang.
7.6-rasm. Konstruktor rejimidagi jadval oynasi 

---

Axborot kommunikatsion texnologiyalar.S.Aminov 
67 
“Описание” ustunini to‘ldirish Shart emas, bu holat maydon haqida 
qo‘shimcha ma’lumot kiritish uchun ishlatiladi. Jadvalda qolgan barcha 
maydonlarni aniqlash uchun Yuqorida ko‘rsatilgan ishlarni bajarish kerak.
Ekranning pastki qismidagi “Общие” bo‘limiga e’tibor bering.“Razmer
polya” bo‘limidagi ma’lumotlarni o‘zgartirish mumkin, qolganlarini esa avtomatik 
ravishda kiritilgan, masalan, ma’lumotlarni matnli turi uchun Access dasturi
uzunligi 50 ta belgini taklif etadi. Lekin “Familiya” maydonining uzunligi 15 ta 
belgiga boradi, familiya nechta belgi ekanligini aniq sanab olgan ma’qul. Ushbu
maydon uzunligini keyinchalik o‘zgartirsa bo‘ladi. Sonli turga Access dasturi 
“Длинное целое”, taklif etadi, lekin sizning ma’lumotingiz uncha katta raqamli
bo‘lmasligi mumkin, unda butun (-32768 dan 32767 gacha oralig‘ida), agar kasr 
son bo‘lsa, u holda “С плавающей точкой”. Kerakli parametrni tanlash uchun
tugmani maydonda bosish kerak, keyin chiqqan tugmani bosib, kerakli
ma’lumotni tanlash kerak. Natijada sizning jadvalingiz ancha ixcham ko‘rinishga 
keladi, MB hajmi kamayadi.
4. Jadvalni saqlash uchun:
− “Fayl/Сохранить” bo‘limini tanlang;
− “Сохранить” oynasidan jadvalga “Talaba” nomini bering;
− “OK” tugmasini bosing.