Toshkent davlat agrar universiteti. O. A. Ostonov

O’zbekiston  tashqi  siyosatining  huquqiy  asoslari  va  tamoyillari.  Mustaqillikning 
dastlabki  kunlaridayoq  O‟zbekistonning  milliy  manfaatlariga  mos  keladigan  puxta  tashqi 
siyosiy  yo'lni  belgilash,  jahon  hamjamiyatiga  qo'shili sh,  horijiy  mamlakatlar  bilan  siyosiy, 
diplomatik,, iqtisodiy, ilmiy-texnikaviy, madaniy aloqalar o'rnatish masalalari dolzarb vazifa 
sifatida ko‟ndaiang bo‟iib turardi. Bu osongina yeehiladigan vazifalar emas edi. Masalaning 
murakkabligi shundan iborat ediki,  Ittifoq davrida tashqi siyosat yuritish, tashqi dunyo bilan 
aloqa qilish, tashqi savdoni tashkil etish Moskva, markaziy hokimiyat tomonidan olib borilar 
edi.  Respublikalar  esa,  jumladan,  O'zbekiston  ham  tashqi  dunyodan  ajralgan,  to'g‟ridan - 
to'g‟ri aloqa qiloimaydigan yopiq mamlakat edi. Shu bois, davlatimiz tashqi siyosat yuritish 
tajribasiga  ham,  jahon  diplomatiyasini,  tashqi  iqtisodiy  faoliyatni  biladigan  kadrlarga  ham 
ega  emas  edi.  Respublikada  bunday  kadrlar  tayyorlovchi  birorta  ham  o'quv  yurti  yo ‟q  edi 
Vaziyat  zudlik  bilan  tashqi  siyosiy  va  tashqi  iqtisodiy  aioqalami  shakllantirishni  talab 
qilmoqda edi.
 
Prezident  islom  Karimovning  «O‟zbekistonning  o'z  istiqlol  va  taraqqiyot  yoli»  va 
boshqa  asarlarida  mustaqil  tashqi  siyosat  yuritish qoidalari  naza riy  va  amaliy  jihatdan puxta 
asoslab  berildi.  O'zbekiston  Respublikasi  Konstitutsiyasining  17 -  moddasida  tashqi  siyosat 
qoidalari  qonunlashtirildi  va  u  jahondagi  ko'plab  mamlakatlar  bilan  hamkorlik  jarayonlari 
ortga qaytmasligining huquqiy kafblati bo'lib  xizmat qilmoqda, O'zbekistonni xalqaro huquq 
subyekti  sifatida  belgilaydigan,  respublikaning  tashqi  siyosiy  va  tashqi  iqtisodiy  aloqalarini 
tartibga  soladigan  qonunlar  qabul  qilindi.  «O'zbekiston  Respublikasi  tashqi  siyosiy 
faoliyatining  asosiy  prinsiplari  to'g'risida»gi,  «Chet  el  investitsiyalari  va  xorijiy  investorlar 
faoliyatining  kafolatlari  to'g'risida»gi,  «Tashqi  iqtisodiy  faoliyat  to'g'risida»gi  va  boshqa 
qonunlar  hamda  normativ  hujjatlar  ana  shular  jumlasidandir.  Bular  faol  va  keng  ko‟lamli 
hamkorlik uchun mustahkam huquqiy kafolat yaratib berdi.
 
Tashqi aioqalami ta'minlavdigan vazirliklar va muassasalar tashkil etildi. Tashqi ishlar 
vazirligi,  Tashqi  iqtisodiy  aloqalar  vazirligi,  Tashqi  iqtisodiy  faoliyat  Miliiy  banki, 
ixtisoslashtirilgan  tashqi  savdo  firmalari  shular  jumlasidandir.  Jahon  iqtisodiyot! 
vadiplomatiyasi  universiteti,  O'zbekiston  Respublikasi  Prezidenti  huzuridagi  Davlat  va 
jamiyat  qurilish  akademiyasi  va  boshqa  universitetlarda  tashqi  siyosiy  va  tashqi  iqtisodiy 
faoliyat sohasi uchun mutaxassis kadrlar tayyor-lash yo'Iga qo'yildi.
 
Tashqi siyosatga tinchlik. barqarorlik, hamkorlik yO‟li asos qilib olindi. 
O'zbekiston Respublikasi tashqi siyosatining asosiy tamoyillari quyidagiiardan iborat:
 
«  mafkuraviy  qarashlardan  qat'iy  nazar  hamkorlik  uchun  ochiqlik,  umuminsoniy 
qadriyatlarga, tinchlik va xavfsizlikni saqlashga sodiqlik;