Toshkent davlat agrar universiteti. O. A. Ostonov

1883  yillarda  mustamiakachilik  zulmiga  qarshi  qator  chiqishlar  bo'lib 
o'tdi.  Xo'jand,  O'ratepa,  Namangan.  O'sh  va  Chustda  ko'tarilgan  qo'zg'olonlar  bunga  misol 
bo'la  oladi.  Manbalarda  1885-1892  yillarda  Farg'ona  viloyatida  xalqning  205  marta  siyosiy 
chiqishlari yuz berib, harakatlari ko'tarilgani qayd etilgan.
 
Farg'onadagi  vaziyatdan  cho'chigan  viloyat  harbiy-gubernatori  Vrevskiy  aholidan  ko'z-
quloq  bo'lib  turish  uchun  Markaziy  hukumatga  maxfiy  siyosiy  politsiya  xizmati  tashkil  etish 
taklifini ilgari surdi. U Farg'ona viloyatining har bir tumanida maxfiy ayg'oqchiiar tarmog'ini 
vujudga  keltirish  uchun  o'z ixtiyoridagi mablag'dan foydalandi.  O’lkaning  oliy  harbiy -siyosiy 
doiralari  tobora  kuchayib  borayotgan  norozilik  to’lqinini  pasaytirish  uchun  ta'sirchan  vosita 
izlay  boshladi.  Quroili  kuchlar  va  politsiya  xizmatini  kuchaytirish  tadbirlari  uchun  bir  yilda 
5,5 mln. so'm sarflanardi. Holbuki, undan ham muhim hisoblangan temir yo'l uchun bor yo'g'i 
190  000  so'm  ajratilganini  hisobga  olsak.  Rossiya  imperiyasi  hukumatining  xalq  harakatidan