Toshkent davlat agrar universiteti. O. A. Ostonov

buyruqbozlik usullari bilan o'tkazishga kirishdi,
 
Markaz  buyrug'i  va  ko'rsatmasini  bajarisbni  o'zlari  uchun  katta  sharal  deb  bilgan, 
unga  ko'r-ko'rona  asoslangan  rahbarlar  dehqonlarni  zudlik  bilan  kolxoziarga  kiritish 
uchun  "jon  kuydirdilar”.  Ayniqsa,  1929-yilning  ikkinchi  yarmi  va  1930-yil  boshlaridan 
mavjud reallik bilan hisoblashmay omonat jamoa xo'jaliklari tuzish mavsumi avj oldirildi. 
Masalan, 
O’zbekiston 
partiya 
va 
hukumatining 
1930-yi! 
17* 
fevraldagi 
"Koliektiviashtirish va quloq xo'jaliklarini tugatish to'g'risida"gi qarorida respublikaning 
17  ta  tumanida  yoppasiga  jamoalashtirish  vazifasi  belgilangan  edi.  Ko'p  joylarda 
quloqlami  tugatish  shiori  ostida  O'rtahol.  hattoki  kambag'al  dehqon  xo'jaliklariga 
nisbatan  ham  zulm  o'tkazildi.  1929-vil  oktabrga  qadar  respublikadagi  dehqon 
xo'jaliklarining  3,4  foizi  Jiolxozlarga  kirgani  holda,  1930-yil  mariiga  kelganda  dehqon 
xo'jaliklarining  47  foizi  kolxozlashtirilgan  edi.  1931-yil  oxtrida  bu  ko'rsatkich  68,2  foizga 
yetdi.
 
Koliektiviashtirish  ishidagi  shoshma-shosharlik,  joyiardagi  real  shart-  sharoyitlar  bilan 
hisoblashmaslik, milliy hududlaming o'ziga xos hususiyatlari, aholisining milliy an' analari, 
udumlarini,  dindorlik  darajasi,  madaniy-ma'naviy  saviyasini  e'tiborga  olmaslik  oxir-
oqibatda bundan ham  ko’ngilsizroq holatlarning yuz berishiga sabab bo'ldi, Ko'p qishloq 
tumanlarida  hokimiyat  organlarinhig  zo'ravonligi,  o'zboshimchaligiga  aholi  keskin  norozi 
lik  bildirib.  turli  harakat  lar  uyushtirishga  majbur  bo'ldi,  1929 -1930  yillarda 
dehqonlarning  sovet  tuzumiga  nisbatan  ommaviy  norozi)ik  harakatlarida  faqat 
Qashqadaryo okrugidan 14  ming  nafar  kishi qatnashgan. Ma'lurnotlarda qayd etilishicha,  
bunday  ommaviy  norozilik  harakatlari  shu  davrda  respublika  bo'yicha  240  marta  sodir 
bo'lgan, Eng achinarlisi shuki, ko'plab oddiy dehqon xo'jaliklari arzimagan sabablar bilan 
yoxud  birgina  jamoa  xo’jaiigiga  kirishga  rag'bat  bildirmaganligi  vajidan  bor-budidan 
mahrum etilib, uy-joyi, mol-mulki tortib olinib. quloqlar ro'yxatiga tirkab yuborilavergan, 
Bu nohaqlikni oldini oladigan, uni adolatli ha! etib ajrim qiladigan biror bir mard  

---

o’sha kezlarda topilmagan , Hamma o'zini o'ylash, bu balo-qazolardan ehtiyotlanish cboraiarini