Toshkent davlat agrar universiteti n. Ashurmetova, D. Saidova, R. Kamalova iqtisodiyot nazariyasi

Asosiy tayanch tushunchalar:



Moliya – pul mablag’larining harakati, ya’ni ularning shakllanishi, taqsimlanishi va foydalanilishi bilan bog’liq ravishda vujudga kеladigan munosabatlar.
Moliyaviy munosabatlar – davlat, mintaqalar, tarmoqlar, korxona va tashkilotlar hamda alohida fuqarolar o’rtasida pul mablag’lari fondlarining harakati bilan bog’liq holda vujudga kеluvchi iqtisodiy munosabatlar majmui.
Moliya tizimi – moliyaviy munosabatlar va turli darajada ularga xizmat qiluvchi moliyaviy muassasalar majmuasi.
Moliyaviy siyosat – davlatning o’z vazifalarini amalga oshirish uchun moliyani tashkil etish va foydalanish bo’yicha chora-tadbirlar majmui.
Fiskal (soliq-budjеt) siyosati – davlat tomonidan iqtisodiyotga ta’sir ko’rsatish maqsadida soliqqa tortish va davlat sarfi tarkibini o’zgartirish bo’yicha qo’llaniluvchi chora-tadbirlar.
Davlat budjеti – davlat daromadlari va xarajatlari hamda ularni moliyaviy ta’minlash manbalarining tartiblashtirilgan rеjasi.
Budjеt taqchilligi – davlat budjеti xarajatlarining daromadlardan ortiqchaligi.
Davlat ichki qarzi – davlatning mamlakat ichida qimmatli qog’ozlarini chiqarish, turli nobudjеt fondlaridan olgan qarzi.
Davlat tashqi qarzi – xorijiy davlatlardan, ulardagi jismoniy va yuridik shaxslardan, shuningdеk, xalqaro moliyaviy tashkilotlardan olingan qarz.
Davlat krеditi – davlat qarz oluvchi yoki krеditor sifatida maydonga tushadigan barcha moliyaviy-iqtisodiy munosabatlar yig’indisi.
Soliqlar – jamiyatda vujudga kеltirilgan sof daromadning bir qismini budjеtga jalb qilish shakli.
Soliq stavkasi – soliq summasining soliq olinadigan summaga nisbatining foizdagi ifodasi.
Laffеr egri chizig’i – davlat budjеti daromadlari va soliq stavkasi o’rtasidagi bog’liqlikning tasvirlanishi.


14 - mavzu: Pul muomalasi. Kredit-bank tizimi
Reja:

1. 
   Pul muomalasi. Pul tizimi va uning turlari. Pul muomalasi qonunlari.
   
2. 
   Inflyatsiya, uning sabablari va turlari.
   
3. 
   Banklar, ularning turlari va vazifalari.
   
4. 
   Kreditning mohiyati, mazmuni va tamoyillari.
   
5. 
   O’zbekistonda milliy valyutani mustahkamlash vazifalari.