Toshkent axborot texnologiyalari universiteti samarqand filiali kompyuter injiniringi fakulteti kompyuter tizimlari kafedrasi

2.1 Supermarket dasturi strukturasi va dizaynini yaratish
Supermarket dasturini yaratishda bizga quyidagi bilimlar kerak bo‘ladi:

• 
  C# dasturlash tili
  
• 
  Visual Studio integratsion dasturlash muhiti
  
• 
  Sql va sqlite ma’lumotlar ombori
  
• 
  Minimal Net framework 4.5.
  

Biz dasturni Visual Studio integratsion muhitida tuzamiz ya’ni unig eng oxirgi versiyasi visual studio 2019 dan foydalandik. Biz dasturni yaratishdan oldin uning ma’lumotlar bazasini shakllantirib olamiz. Dastlab mahsulotlarni ro’yxatga olish jadvalini tuzamiz.(3-rasm)

(3-rasm)
Keyin esa hisobotlarni ro’yxatga olish uchun hisobot jadavalini hosil qilamiz
(4-rasm)


(4-rasm)

Va biz uchun foydalanuvchilar uchun jadval ham juda muhim va shuning uchun biz users jadvalini ham yaratamiz (5-rasm)

(5-rasm)

Ma’lumotlar bazasi tayyor bo’lgandan keyin biz asosiy oynani yaratishimiz mumkin.

Va albatta u visual studio dasturida yaratiladi (6-rasm)


Menyular bo’limi

Qidiruv bo’limi

Mahsulotlar paneli

savatcha paneli

(6-rasm)
Dasturning asosiy qismi bir necha konteynerlardan tashkil topgan bu konteynerlar dasturning yaxshi joylashuvini taminlaydi. Biz timizimning xafsizligini taminlash uchun parol login bilan kirishni tashkillashtirishimiz kerak.Uning uchun yangi oyna ochamiz. (7-rasm)

(7-rasm)
Biz shuningdek har bir mahsulot o’zgacha dizaynda ko’rinishi uchun uni alohida tayyorlashimiz kerak bo’ladi(8-rasm)


(8-rasm)
Ushbu tayyorlagan namunalarimiz asosida barcha mahsulotlar dizayni ajoyib shakllanadi. Misol uchun: (9-rasm)

(9-rasm)
Shuningdek biz dasturda foydalanuvchilarga huquq berish foydalanuvchilarni tahrirlash uchun alohida oyna yaratishimiz kerak Foydalanuvchilarni tahrirlash oynasini yaratishimiz uchun avvalo bitta foydalanuvchi uchun dizayn yaratishimiz kerak(10-rasm)

(10-rasm)
Va shu asosida ko’plab foydalanuvchilar uchun qulay interfeysli tahrirlash oynasi hosil bo’ladi. (11-rasm)

(12-rasm)
Va biz yangi formaga yaratgan dizaynli komponentalarni qo’yish orqali quyidagi formani hosil qilishimiz mumkin(13-rasm)
(13-rasm)
2.2 “SUPERMARKET” Dasturi ishlash jarayoni
Tizimga kirish (14,15-rasm)


Tizimga kirish Parolning ko’rinishi yoki yashirin turishi
(14-rasm)


(15-rasm)
Dasturning bosh qismi barcha mahsulotlar sotish uchun tayyor (16 -rasm)


(16 -rasm)

M ahsulot Sotilish Jarayoni . Biz 3 dona pepsi va 2 kg picheniya sotish uchun ushbu tugmalarni bosamiz va u mahsulotlar savatchadan joy oladi . Biz mahsulotni sotishga amin bo’lsak sotish tugmasini bosamiz va mahsulot jami miqdoridan sotilgan miqdorida kamayadi hamda hisobotga mahsulot sotilgani haqida hisobot yetib boradi. (17 -rasm)

(17 -rasm)
Qidiruv tizimi bu yerda qidirishda yozgan satrimiz qidirilayotgan mahsulotning nomi bilan aynan bir xil bo’lishi shart emas balki ma’lum bir qismi bo’lsa ham yetarli. (18 -rasm)


(18 -rasm)
Tahrirlash Mahsulotning o’zidan turib qulay tathrirlash imkoniyati . Bu yerning o’zida o’chirishni ham amalga oshira olasiz. Quyidagi misolda Pepsi ichimligini narxi o’zgartirilgani tasvirlangan (19-rasm).

(19-rasm).

Yangi mahsulot qo’shish jarayoni bu yerda ‘ + ‘ rasmli komponentasini bosamiz va bu yerda bizga yangi mahsulot qo’shish oynasini taklif qilishadi va bu yerdagi barcha satrlarni to’ldirgan holda yangi mahsulot qo’shishimiz mumkin. (20-rasm)

(20-rasm)
Ma’lumotlarni jadval ko’rinishida tahrirlash (21-rasm)

(21-rasm)
Hisobot ko’rinishi: Bu yerda sotilgan vaqti , mahsulot nomi , sotilgan miqdori , umumiy narxi bilan birgalikda sotgan shaxs ham aniqlanadi (22-rasm)
(22-rasm)
Foydalanuchilarni tahrirlash: Bu imkoniyat faqat Admin huquqi mavjud bo’lgandagina ochiladi (23-rasm).

(23-rasm)

Foydalanuvchilarni tahrirlash oynasi Bu yerda barcha foydalanuvchilar haqida ma’lumot olishimiz mumkin (24-rasm)

(24-rasm)
Agar biz tahrirlamoqchi bo’lsak o’sha foydalanuvchini tanlaymiz Biz uning ismi parol loginini o’zgartirish bilan birgalikda unga Sotish,qo’shish, o’zgartirish va Admin huquqlarni berishimiz mumkin ma’lumotlarni o’zgartirgandan so’ng CHANGE tugmasini bosishimiz kerak (25,26 -rasm).

(25-rasm)


(26-rasm)
Yangi foydalanuvchi qo’shish bunda biz ADD tugmasini bosish orqali yangi foydalanuvchi uchun bo’lim ochamiz va ushbu bo’limni foydalanuvchiga mos ravishda to’ldiramiz agar malumotlar va huquqlar to’dirilsa hamda parol mos kelsa biz quyidagi add tugmasini bosgan holda yangi foydalanuvchi qo'shishimiz mumkin. (27,28-rasm)

(27-rasm)

(28-rasm)
Agar bizda foydalanuvchini o’chirish ehtiyoji tug’ilsa o’chirmoqchi bo’lgan bo’limni tanlaymiz va DELETE tugmasini bosamiz. Va biz buni tasdiqlasak ushbu foydalanuvchi o’chiriladi (29,30-rasm)

(29-rasm)


(30-rasm)