Toshkent axborot texnologiyalari universiteti nukus filiali kompyuter injiniringi fakulteti

Axborot-ma`lumot beradigan tarmoqlar bilan ishlash. Ijtimoiy va kommertsiya 

axborot-ma`lumot tarmoqlari bilan o`zaro xarakat –  ularning soni uzluksiz 

oshmoqda  –  abonentga displey ekranida, kelajakda spektri axborot uzatuvchining 

fantaziyasi bilan cheklangan turli-tuman operativ axborotlarni ko`rish mumkin.  

Mobil telefon displeyida axborot olish haqida gapirganda, uning ikkita rejimda 

uzatilishi mumkinligini ajratish lozim: 

– 

Abonentga ya`ni 

– 

Tsirkulyar tarqatiladigan axborotlarni «passiv» rejimda unga obunachi bo`lgan 

abonentning o`zi qabul qilishi. Bunday axborotlar bugungi kunda valyutalar kursi, 

ob-havo ma`lumoti, yangiliklar va b.q.lar bo`lishi mumkin. Ma`lumotlarni bunday 

rejimda olish davriyligi abonent tomonidan belgilanadi. 

– 

Informatsion mu`lumotlar bazasi bilan qisqa xabarlar yordamida o`zaro interaktiv 

xarakatlanuv. Bunday rejim abonentga ma`lumotlar bazasida epchillik va engil 

---

42 

 

harakatlanishi, hamda istalgan va detallashtirilgan sathdagi axborotlarning ichiga 

kirish imkoniyatini beradi. Bunday rejimning qo`llanilishiga telebanking, 

krosskurs valyutalarini olish, birjada kotirovki qilish, transprot harakati jadvalini 

tuzish, tovar va xizmatlar haqida axborot tuzish va b.q.lar misol bo`la oladi.