Toshkent axborot texnologiyalari universiteti nukus filiali kompyuter injiniringi fakulteti

INTERNET

www.security.u

Marshrutizator

Foydalanuvchi

Kozim Isaev
nomi
********

Kommutator

Tarmoqlararo
ekran

Ishchi Ishchi

stantsiya _{Ishchi Ishchi} stantsiya
stantsiya stantsiya

3.3–rasm. Parol` bo`yicha foydalanuvchini autentifikatsiyalash sxemasi

Autentifikatsiyalashning ishonchliroq usuli – bir marta ishlatiluvchi
parollardan foydalanishdir. Bir martali parollarni generatsiyalashda apparat va

63
dasturiy vositalardan foydalaniladi. Apparat vositalari komp`yuterning slotiga o`rnatiluvchi qurilma bo`lib, uni ishga tushirish uchun foydalanuvchi qandaydir maxfiy axborotni bilishi zarur. Masalan, smart-karta yoki foydalanuvchi tokeni axborotni generatsiyalaydi va bu axborotni xost an`anaviy parol o`rnida ishlatadi. Smart-karta yoki token xostning apparat va dasturiy ta`minoti bilan birga ishlashi sababli, generatsiyalanuvchi parol xar bir seans uchun noyob bo`ladi.
Ishonchli organ, masalan kalitlarni taqsimlash markazi tomonidan beriluvchi raqamli sertifikatlarni ishlatish xam qulay va ishonchli. Ko`pgina vositachi dasturlar shunday ishlab chiqiladiki, foydalanuvchi faqat tarmoqlararo ekran bilan ishlash seansining boshida autentifikatsiyalansin. Bundan keyin ma`mur belgilangan vaqt mobaynida undan qo`shimcha autentifikatsiyalanish talab etilmaydi.
Tarmoqlararo ekranlar tarmoqdan foydalanishni boshqarishni markazlashtirishlari mumkin. Demak, ular kuchaytirilgan autentifikatsiyalash dasturlari va qurilmalarini o`rnatishga munosib joy xisoblanadi. Garchi kuchaytirilgan autentifikatsiya vositalari xar bir xostda ishlatilishi mumkin bo`lsada, ularning tarmoqlararo ekranlarda joylashtirish qulay. Kuchaytirilgan autentifikatsiyalash choralaridan foydalanuvchi tarmoqlararo ekranlar bo`lmasa, Telnet yoki FTP kabi ilovalarning autentifikatsiyalanmagan trafigi tarmoqning ichki tizimlariga to`g`ridan-to`g`ri o`tishi mumkin.
Qator tarmoqlararo ekranlar autentifikatsiyalashning keng tarqalgan usullaridan biri – Kerberosni madadlaydi. Odatda, aksariyat tijorat tarmoqlararo ekranlar autentifikatsiyalashning turli sxemalarini madadlaydi. Bu esa tarmoq xavfsizligi ma`muriga o`zining sharoitiga qarab eng maqbul sxemani tanlash imkonini beradi.

64
Ichki tarmoq adreslarini translyatsiyalash. Ko`pgina xujumlarni amalga oshirishda niyati buzuq odamga qurbonining adresini bilish kerak bo`ladi. Bu adreslarni xamda butun tarmoq topologiyasini berkitish uchun tarmoqlararo ekranlar eng muxim vazifani – ichki tarmoq adreslarini translyatsiyalashni bajaradi (3.4-rasm).

Marshrutizator

184.56.5.12