Toshkent axborot texnologiyalari universiteti huzuridagi dasturiy mahsulotlar va apparat dasturiy majmualar yaratish


Kuzatish natijalariga ishlov berish



Download 1,42 Mb.
bet14/24
Sana02.07.2022
Hajmi1,42 Mb.
#730154
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   24
Bog'liq
Kompyuter modellashtirish TATU kitobi

Kuzatish natijalariga ishlov berish.Tasodifiy hodisalar ustida o‘tkaziladigan kuzatish natijalariga asoslanib, ommaviy tasodifiy hodisalar bo‘ysunadigan qonuniyatlarni aniqlash mumkin. Matematik statistikaning asosiy vazifasi kuzatish

natijalarini (statistik ma’lumotlarni) to‘plash, ularni guruhlarga ajratish va qo‘yilgan masalaga muvofiq ravishda bu natijalarni tahlil qilish usullarini ko‘rsatishdan iborat.
Biror X tasodifiy miqdor F(x) taqsimot funksiyasiga ega deylik. X tasodifiy

miqdor ustida o‘tkazilgan n ta tajriba (kuzatish) natijasida olingan
x1, x2 , ..., xn

qiymatlar to‘plamiga n hajmli tanlanma deyiladi,
x1, x2 , ..., xn
qiymatlarni birbiriga

bog‘liq bo‘lmagan va X tasodifiy miqdor bilan bir xil taqsimlangan tasodifiy

miqdorlar deb qarash mumkin. Ba’zan
x1, x2 , ..., xn
tanlanma F(x) nazariy taqsimot

funksiyaga ega bo‘lgan X bosh to‘plamdan olingan deb ham ataladi.

Bosh to‘plamdan tanlanma olingan bo‘lsin. Birorta x1 qiymat
n1 marta, x2
qiymat

n2 marta va hokazo kuzatilgan hamda
n1 n

bo‘lsin. Kuzatilgan
xi qiymatlar variantalar, kuzatishlar soni ni
chastotalar

deyiladi. Kuzatishlar sonining tanlanma hajmiga nisbatini
W ni i n
nisbiy chastotalar deyiladi. Tanlanmaning statistik taqsimoti deb variantalar va ularga mos chastotalar yoki nisbiy chastotalar ro‘yxatiga aytiladi. Shunday qilib, taqsimot deyilganda ehtimollar nazariyasida tasodifiy miqdorning mumkin bo‘lgan qiymatlari va ularning ehtimollari orasidagi moslik, matematik statistikada esa kuzatilgan variantalar va ularning chastotalari yoki nisbiy chastotalari orasidagi moslik tushuniladi.
Aytaylik, X son belgi chastotalarining statistik taqsimoti ma’lum bo‘lsin.

Quyidagi belgilashlar kiritamiz:
nx -belgining x dan kichik qiymati kuzatilgan

kuzatishlar soni; n – kuzatishlarning umumiy soni.

n
Taqsimotning empirik funksiyasi (tanlanmaning taqsimot funksiyasi) deb har bir x

qiymati uchun (XF (x)  nx
F*(x)
funksiyaga

n n

bu yerda:
nx – x dan kichik variantalar soni, n – tanlanma hajmi.

Tanlanmaning statistik taqsimotini ko‘rgazmali tasvirlash hamda kuzatilayotgan X belgining taqsimot qonuni haqida xulosalar qilish uchun poligon va gistogrammadan foydalaniladi.
Chastotalar poligoni deb kesmalari (x1, n1), (x2 , n2 ), ..., (xk , nk ) , nuqtalarni

tutashtiradigan siniq chiziqqa aytiladi. Bu yerda xi
mos chastotalar.
– tanlanma variantalari, ni

Nisbiy chastotalar poligoni deb kesmalari
(x1, w1), (x2 , w2 ),..., (xk , wk )
nuqtalarni

tutashtiradigan chiziqqa aytiladi, bu yerda xi – tanlanma variantalari, Wi –ularga mos nisbiy chastotalar.
Chastotalar gistogrammasi deb asoslari h uzunlikdagi oraliqlar, balandliklari

esa ni n
(chastota zichligi) nisbatlarga teng bo‘lgan to‘g‘ri to‘rtburchaklardan iborat

pog‘onali figuraga aytiladi. Nisbiy chastotalar gistogrammasi deb asoslari h

uzunlikdagi oraliqlar balandliklari esa wi
h
(nisbiy chastota zichligi) nisbatlarga

teng bo‘lgan to‘g‘ri to‘rtburchaklardan iborat pog‘onali figuraga aytiladi.

  1. misol. Hajmi 30 bo‘lgan tanlanmaning chastotalari taqsimoti berilgan.



Download 1,42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish