Toshkent axborot texnologiyalari universiteti himoyaga «Multimedia texnologiyalari»

AVTOMATLASHTIRILGAN ILOVA YARATISH JARAYONI
2.1 Web ilovaning strukturasini ishlab chiqish 
JSP va JFX texnologiylarini o’rgatuvchi avtomatlashtirilgan ilova yaratishda 
birinchi o’rinda veb sayt arxitekturasi va uning ishlash algoritmi hamda funksiyalari 
belgilab olinadi. Veb sayt arxitekturasini tuzishdan oldin biz veb saytni tashkil 
qiladigan sahifalarni belgilashimiz kerak va bu sahifalar bir-biriga qanday holda 
bog’langanligini belgilab olishimiz kerak.
Veb ilovamiz 3 bo’limdan iborat(2.1-rasm). 
2.1-rasm. Veb sayt bo’limlari 
Veb saytning ishlash strukturasi. Veb texnologiyalar yordamida yaratilganligi 
sababli bu tizim lokal tarmoqda yoki internet tarmog’ida ishlashga mo’ljallangan. Bu 
tizim asosini ma’lumotlar bazasi tashkil etadi hamda bazada tashkil qilingan 
ma’lumotlar veb texnologiyalar yordamida veb sahifalarga chiqariladi. Tizimni to’liq 
ishlab chiqilgandan so’ng internet tarmog’iga yani xosting tizimiga qo’yiladi. 
Shundan s’ong har qanday foydalanuvchi sayt ma’lumotlarini ko’rishi mumkin.
Quyidagi sxemada quyidagi jarayon ko’rsatib berilgan: 
- ma’lumotlar bazasi tuzib chiqiladi; 
- veb texnologiyalaridan foydalangan holda Internetga joylashtiriladi;
- natijada foydalanuvchilar internet orqali ilova interfeysini ko’radi 
ADMIN
YANGILIKLAR
MA’RUZALAR
BLOGLAR

---

41 
 
 
 
 
2.2 - rasm. Veb saytning ishlash strukturasi 
Veb sayti qurilish jihatdan 3 qismga bo’linadi. Ma’lumotlar bazasi , Interfeys 
va Admistrator qismi. Interfeys qismida har qanday foydalanuvchi sayt 
ma’lumotlaridan foydalanishi mumkin. Adminstrator qismida sayt adminstatori 
ma’lumotlarni qo’shib, yangilab boradi.
Foydalanuvchilar interfeysida
quyidagilar mavjud. 
. Yangiliklar 
. Ma’ruzalar
Ma’ruzalar qismida JSP va JFX texnologiyalarini o’rgatuvchi darslar berilgan. 
Foydalanuvchilar yangiliklarni o’qishlari mumkin
ularga izoh qoldirishlari va 
yangiliklarni baholashlari mumkin.
Bundan tashqari saytda qidiruv tizimi yo’lga qo’yilgan. Qidiruv tizimining 
boshqa saytlardan farqi shundaki qidirilayotgan so’zning birinchi uchta harfini 
yozishingiz bilan ushbu yangilik chiqib keladi. 
Saytda ma’lumotlarni saralash tizimi ham yo’lga qo’yilgan. Saralashni quyidagi 
kategoriyalar orqali amalga oshirish mumkin. 
. vaqt
. reyting 
. o’qilgan 
. kommentariya