Toshkent axborot axborot lashtirish texnologiyalari

7.3. Himoyalangan korporativ tarmoqlarni qurish uchun VPN yechimlar


Marshrutizatorlar asosidagi VPN. Tashqi dunyo bilan lokal tar­ moq almashadigan barcha axborot mashrutizator orqali o'tadi. Bu mar-shrutizatorlami chiquvchi paketlarni shifrlovchi va kiruvchi paketlarni rasshifrovka qiluvchi tabiiy platformaga aylantiradi. Boshqacha ayt-ganda, marshrutizator, umuman, marshrutlash vazifasini VPNni madad-lash bilan birga olib borishi mumkin. Bunday yechim o‘zining afzallik-lari va kamchiliklariga ega. Afzalligi - marshrutlash va VPN vazifalarini birgalikda ma’murlash qulayligidir. Korxona tarmoqlararo ekranni ish-latmasdan korporativ tarmoq himoyasini faqat ham tarmoqdan foydala­ nish bo'yicha, ham uzatiladigan trafikni shifrlash bo'yicha himoyalash vazifalarini birgalikda hal etuvchi marshrutizator yordamida tashkil et-gan hollarda mashrutizatorlarni VPNni madadlashda ishlatilishi,
ayniqsa, foydalidur. Ushbu yechimning kamchiligi marshrutlash bo'yicha asosiy amallaming ko'p mehnat sarfini talab etuvchi trafikni shifrlash va autentifikatsiyalash amallari bilan birga olib borilishi nati-jasida, marshrutizator unumdorligiga quyiladigan talablaming oshishi bilan bog‘liq. Marshrutizatorlaming unumdorligini oshirishga shifrlash vazifalarini apparat madadlash orqali erishiladi. Hozirda barcha mar­ shrutizator va boshqa tarmoq qurilmalarini yetakchi ishlab chiqaruv-chilari o‘zlarining mahsulotlarida turli VPN-protokollarini madad-laydilar. Bu sohada Cisco Systems va 3 Com kompaniyalari lider hisoblanadilar. Cisco Systems kompaniyasi o‘zlari ishlab chiqqan mar-shrutizatorlarga eng keng tarqalgan standartlar asosida VPNlami qur-ishga imkon beruvchi kanal sathi protokolini madadlovchi IOS 11.3 (In­ ternetwork Operation System 11.3) va tarmoq sathi protokoli IPSec ni kiritdi. L2F protokoli awalroq IOS operatsion tizimning komponentiga aylandi va Cisco ishlab chiqaradigan barcha tarmoqlararo aloqa va masofadan foydalanish qurilmalarida madadlanadi.

Cisco marshrutizitorlarida VPN vazifalari butunlay dasturiy yo‘1bi­ lan yoki shifrlash soprotsessori boMgan maxsus kengaytirish platasidan foydalanilgan holda amalga oshirilishi mumkin. Oxirgi variant VPN amallarida marshrutizator unumdorligini anchagina oshiradi. Cisco Sys­ tems kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan VPN qurish texnologiyasi yuqori unumdorligi va moslanuvchanligi bilan ajralib turadi. Unda «toza» yoki inkapsulatsiya qilingan ko'rinishda uzatiluvchi har qanday IP-oqim uchun shifrlash bilan tunnellash ta’minlanadi. Cisco kompani-yasining marshrutizatorlari asosida VPN-kanallarini qurish operatsion-izimining vositalari yordamida Cisco IOS 12.x. versiyasidan boshlab amalga oshiriladi. Agar mazkur operatsion tizim kompaniyaning boshqa boMimlaridagi Cisco chegara marshrutizatorlarida o‘rnatilgan boMsa, bir marshrutizatordan ikkinchisiga «nuqta-nuqta» turidagi virtual himoya-langan tunnellar majmuasidan iborat boMgan korporativ VPN tarmoqni shakllantirish imkoniyati boMadi (7.7-rasm).

Marshrutizatorlar asosida VPNlami qurishda esda tutish lozimki, bunday yondashishning o'zi kompaniyaning umumiy axborot xavf­ sizligini ta’minlash muammosini hal etmaydi, chunki barcha ichki ax­ borot resurslar baribir tashqaridan hujum qilish uchun ochiq qoladi. Bu resurslami himoyalash uchun, odatda, chegara marshrutizatorlaridan keyin joylashgan tarmoqlararo ekranlardan foydalaniladi.