Toshkent arxitektura qurilish

Qizil gorizontal usulining xususiyati shundan iboratki, unda avvaldan saqlanib qolingan bino va inshootlarni loyihalanayotgan bino va inshootlar bilan bog‗lash imkoni bor.
Buning misoli tariqasida 2.9-rasmda o‗z yechimini topgan vertikal rejalashtirish loyihasi keltirilgan. Ushbu loyiha 1:500 masshtabda loyihalangan bo‗lib, loyihada relefning oraliq belgilar 0,1 m holatida ko‗rsatilgan. Bunda loyiha gorizontallarini qurish ko‗cha va yo‗laklar belgilaridan boshlanadi. Shundan so‗ng quriladigan bino va inshootlarning loyiha belgilari aniqlanadi.

33



Re
2.9 – rasm. Mikrorayon hududining bir қismini loyiha gorizontallari usulida loyihalangan vertikal rejasi.

Qizil gorizontallar usuli bo‗yicha loyihalanayotgan rejaning o‗zida relefning ko‗rinishlari bevosita uni qanoatlantiruvchi nishabliklar bilan hosil qilinadi. Loyihalanayotgan relefning qizil gorizontallarda tasvirlanishi kelajakda hosil qilinadigan relefni tez va oson payqab olish imkonini yaratadi.

Qizil gorizontallar usuli bosh reja bilan vertikal rejalashtirish loyihasini bir chizmaning o‗zida aks ettirish imkonini beradi. Bunda imoratlar va inshootlar, muhandislik tadbirlari, obodonchilik, vertikal rejalarning barchasini bir chizmada tasvirlash, qurilishdagi ko‗plab masalalarni samarali va majmuaviy yechish imkoniyati paydo bo‗ladi.
Bu usul shaharsozlikda ko‗cha va maydonlarni, dahalarni, murakkab relefli muhandislik tadbirlarini bajarishda keng qo‗llaniladi.
Relefni qizil gorizontallarda tasvirlash loyihalashning oddiy qoidasi hisoblanadi. Ya‘ni bir chizmada qabul qilingan gorizontallar kesish balandligi o‗zgarmasligi va gorizontallar o‗zgarmasligi sharti bajariladi. Odatda kesuv balandligi 0,1; 0,2; 0,25; 0,5 m dan qilib qabul qilinadi va bir chizmada tanlangan balandlik o‗zgartirilmaydi. Vertikal reja loyihasida butun gorizontallar yaqqol ko‗rinishi uchun qalinroq qilib chiziladi.
Relef yaxshi ―o‗qilishi‖ uchun gorizontallar orasi juda zich yoki siyrak bo‗lmasligi kerak. Bu qizil gorizontallarining tegishli kesish balandligini tanlash yo‗li bilan bajariladi (2.4-jadval).