Toshkent arxitektura qurilish instituti

10.11− rasm. Yerdagi o‘rnatkich bilan tomyopma bloklarining  montaji: 
1 – portalli yuklagich-tushirgich; 2 – o‘rnatkichdagi tomyopma blok; 3 – yerdagi o‘rnatkich;                  
4 – konveyer aravachasidagi tomyopma blok. 

---

127 
 
 
10.12–rasm.  Joyi o‘zgartiriladigan  stenddan foydalanib tomyopma bloklarini montaji: 
1– stenddagi tomyopma blok; 2 – montaj krani. 
 
7.  Konveyer  liniyasida  faqat  blok    metallkonstruksiyalarini  yig‘ish 
amalga oshiriladi, va  ularni o‘rnatish oldingi to‘rt usullardan biri bilan amalga 
oshirilishi mumkin.  
8.  Blokni  metall  konstruksiyalari  maxsus  stendlarda  yiriklashtirilib 
konveyerga  yaqinroq  yerga  joylashtiriladi.  Zaruriyatga  qarab  yiriklashtirilgan 
bloklar  tom  qoplamasini  va  montaj  simlarini  o‘rnatish  uchun  konveyerga 
ko‘chiriladi.  Bu  usulda  montajchilarning  ishi  konveyerdagi  notekis    ishlashga 
bog‘liq bo‘lmaydi va uning kafolatli ravishda istagan ritm-maromni ta’minlaydi. 
Zaruriyat  tug‘ilganda  metallkonstruksiyalarni  yig‘ish  uchun  stendlar  soni 
oshirilishi ham mumkin. 
Yuqorida  ko‘rib  chiqilgan  montaj  usullaridan,  vazifasi  faqat  bloklarni 
ko‘tarish  va  loyiha  holatiga  o‘rnatish  bo‘lgan  og‘ir  montaj  kranlarining  bekor 
turishiga  qaramay  amalda  1  va  2  usullari  keng  qo‘llaniladi.  Odatda  bunday 
o‘rnatishga 1.5...2 soat sarf bo‘ladi. Konveyer ishining ritmi 3...4 soat bo‘lganda 

---

128 
 
montaj  krani  ish  vaqtining  50%  dan  ko‘proq  bekor  to‘radi.  Undan  tashqari 
kranni ko‘chirish, montaj va demontaji, kranosti yo‘llarini qurish, ham qimmat 
va ko‘p mehnat sarf qiladigan operatsiyalar bo‘lib, ular o‘zini ko‘p miqdordagi 
ish  hajmlari  bo‘lgandagina  qoplashi  mumkin.  Shuning  uchun  bu  maqsadlar 
uchun chorpoyali kranlar yoki boshqa usullar qo‘llash tendensiyalari-intilishlari 
mavjud.