Toshkent arxitektura qurilish instituti

8.3-rasm. Montaj qilish yo‘nalishlari har xil bo‘lganda elementlarni o‘rnatish 
ketma – ketligi: 
 a – bo‘ylama montaj;  b – ko‘ndalang montaj. 
 
Montaj qilishning ko‘ndalang usuli quyidagi hollarda qo‘llaniladi: 
• binoni, uning barcha oraliqlarini o‘z ichiga qamrab oluvchi alohida 
seksiyalar tarzida foydalanishga topshirishda; 
•  amal  qilish  radiusi  katta  bo‘lgan  kranlar  bilan  montaj  qilishda, 
shuning uchunkim har bir to‘xtash joyidan to‘laroq foydalanish uchun; 
• montaj kranlarini faqat ko‘ndalang yo‘nalishda xarakatlanishi zarur 
bo‘lganda yoki maqsadga muvofiq bo‘lganda. 
Kombinatsiyalangan,  ya’ni  bo‘ylama  –  ko‘ndalang  usul  ustunlarni 
bo‘ylama usulda o‘rnatishga va tomyopmani  kranning ko‘ndalang yurishida 
montaj qilishga asoslangan. Ko‘ndalang  montaj qilish ayniqsa 12 x 3 m va 
24  x  3  m  o‘lchamdagi  ustyopma  plitalarini  va  montaj  kranini  tanlashga 
massasi  hamda  qulochi  jiddiy  ta’sir  ko‘rsatuvchi  “2T”  uzun  o‘lchovli 
to‘shamalardan  foydalanganda  yanada  tejamliroq  bo‘lishi  mumkin.  Kranni 
ikkita montaj qilingan fermalar orasiga joylashtirish hisobiga u strelasining 
kam qulochi bilan ishlaydi. Montaj qilish yo‘nalishini tanlash ko‘p jihatdan 
barpo  etilayotgan    sanoat  binosining  texnologik  xususiyatlariga  bog‘liq 
bo‘ladi. 

---

82