Toshkent arxitektura qurilish instituti

 

---

63 
 
VII BOB. SANOAT VA FUQARO  BINOLARI UCHUN  NOL  
SIKLI ISHLARI 
 
Qurilish  maydonini  o‘zlashtirish  jarayonida  dastlab  uni    vertikal 
rejalash  bo‘yicha  ishlar  bajarilishi,  vaqtinchalik    yo‘llar  qurilishi    yoki 
doimiy  yo‘llar  uchun  monolit  temir  beton  asoslar  qurilishi,  transformator 
podstantsiyasi montaj qilinishi kerak. 
Nol siklidagi ishlar tarkibiga quyidagilar kiradi: 
  • kotlovanni kavlab, asosini fundament (poydevor) uchun tozalash; 
  • suvni chiqarish va suv satxini  kamaytirish; 
  • binoning yerosti qismini montaj qilish uchun tayyorgarlik ishlari – 
o‘ziyurar kran uchun kuchaytirilgan asosni qurish; 
  • kovlangan kotlovanda poydevorlar o‘qlarini rejalash; 
  •  binoning  yerosti  qismini,  shu  jumladan  poydevorni,    poydevor 
to‘sinlarini, yerto‘la devorlarini montaj qilish; 
  • vodoprovod, kanalizatsiya, gazoprovod, issiqlik tarmog‘i,suv oqib 
chiqishi,  drenaj  kanalizatsiyasi,  telefon  va  elektrokabellarning  yerosti 
kommunikatsiyalarini o‘tkazish; 
  • pol qurish uchun betonli asosni tayyorlash; 
  • binoning yerosti qismi ustidan orayopmani montaj qilish; 
  • poydevorlar va yerto‘la devorlarini gidroizolyatsiyalash; 
  • quyinlarga gruntni zichlashtirib qayta tukish; 
  • binoning yer ustki qismini montaj qilishga  tayyorgarlik ishlari  – 
kranosti yo‘llarini kuchaytirilgan asosga o‘rnatish va minorali kranni montaj 
qilish. 
Nol  sikli  ishlari  gruntqa  ishlov  berish  texnologiyalariga  va  yer 
inshootlarining  turli  xildagi,  shakldagi  va  kunduzgi  sirtga  nisbatan 
joylashgan  turlariga  asoslanadi.  Mazkur  darslikda  bu  texnologiyalar 

---

64 
 
mufassal  ko‘rib  chiqilmaydi,  chunki  u  avvalgi  “Qurilish  jarayonlari 
texnologiyasi” kursida ancha katta hajmni egallaydi. 
Binoning  yer  osti  qismi  unga  zarur  barcha  kirishlar  bilan  barpo 
etilganda, binoning yer ustki qismini ortiqcha kavlashlarsiz qurishni va uni 
foydalanishga  topshirishni  ta’minlanganida  nol  sikli  ishlari  tugallangan 
hisoblanadi.  Nol  ishlarning  qiymati  o‘rtacha  qurilishning  umumiy 
qiymatining  20  %  gacha  qismini,  mehnat  sarflari  esa  umumiy  mehnat 
harajatlarining 30 % gachasini  tashkil etadi.